فصل هشتم

زندگانى امام رضا عليه السلام‌

دو جلسه‌

امام رضا عليه السلام در يك نگاه‌

هشتمين پيشواى شيعيان در يازدهم ذيقعده، سال 148 هجرى در مدينه متولّد شد. [1] امام صادق عليه السلام پيش از ولادت نواده خويش بارها از وى به‌عنوان «عالم آل محمّد صلى الله عليه و آله» ياد كرده آرزوى درك و جود او را مى‌نمود. [2]

نام وى «على»، كنيه‌اش «ابوالحسن» و مشهورترين لقب‌هايش «رضا» است كه از سوى پيامبر صلى الله عليه و آله و موسى بن جعفر عليه السلام به وى داده شده و بيانگر آن است كه آن حضرت در آسمان، مرضىّ خدا و در زمين پسنديده رسول خدا صلى الله عليه و آله و امامان پس از آن حضرت است. [3]

مادر حضرت رضا عليه السلام «نجمه» نام داشت كه امّ البنين، تُكْتَمْ، و خيزران نيز خوانده مى‌شد. وى همراه بردگان از آفريقا به مدينه آورده و توسط موسى بن جعفر از برده‌فروش خريده شد و بدين وسيله به بيت امامت راه يافت و افتخار همسرى پيشواى هفتم را پيدا كرد.

پيشواى هشتم به زيور اخلاق فردى و اجتماعى آراسته بود و در معاشرت با افراد مختلف با رفتار و برخوردهاى سازنده خويش، درس‌هاى آموزنده‌اى به همگان مى‌داد.

وى به همه انسان‌ها اعم از آزاد و برده، سفيد و سياه، ارج مى‌نهاد، با سياهان بر يك‌

[1] مصباح کفعمِی، ص 523 (جدول) و بحار الانوار، ج 49، ص 9. در بعضِی منابع، سال ولادت 153 ذکر شده (ر.ک: عِیون اخبار الرضا علِیه السلام، ج 1، ص 28) ابن شهر آشوب و شِیخ صدوق ماه ولادت را ربِیع الاول دانسته‌اند (ر.ک: مناقب، ج 4، ص 367 و عِیون اخبار الرضا علِیه السلام، ج 1، ص 28).

[2] ر.ک: الانوار البهِیّه، ص 176.

[3] ر.ک: عِیون اخبار الرّضا علِیه السلام، ج 1، ص 24.