شكست رقيبان مصون بماند و در زمره جبهه شكست خورده و محكوم بشمار نرود.

وى در فرمانى به يحيى بن اكثم، قاضى القضاة حكومت خود به هدف خويش از اين اقدام اشاره كرده مى‌گويد:

پرسش و مسأله‌اى را بر ابوجعفر عرضه كن كه او را محكوم و ساكت كنى. [1]

تلاش‌ها و موضع‌گيرى‌هاى امام جواد عليه السلام‌

پيشواى نهم با درك عميق از شرايط سياسى- فرهنگى جامعه و ترفندهاى مأمون، فعّاليّت‌هاى خود را در محورهاى زير سامان داد.

1- تبيين و تثبيت امامت خويش‌

نخستين و مهم‌ترين رسالت حضرت جواد عليه السلام اثبات امامت خويش و پاسخگويى به ابهام‌ها و شبهه‌هايى بود كه با توجه به خردسالى آن گرامى در جامعه مطرح مى‌شد. اين رسالت به‌گونه‌هاى زير نمود يافت.

الف- تصريح بر امامت خود: امام در رويارويى با مردم حتّى مخالفان با صراحت، خود را پيشواى امّت و حجّت خدا در زمين مى‌دانست. يحيى بن اكثم در حرم پيامبر صلى الله عليه و آله با امام برخورد كرد و مسائلى از وى پرسيد. در پايان گفت: مى‌خواهم درباره مسأله‌اى از شما بپرسم ولى خجالت مى‌كشم.

امام فرمود: پيش از آن كه تو بپرسى من خبر مى‌دهم. تو مى‌خواهى از امام (زمان) بپرسى. گفت: به خدا سوگند همين است. فرمود: من همان امام (زمان) هستم. گفت:

نشانه و علامتى؟ عصايى كه در دست امام بود به سخن درآمد: او مولاى من و پيشواى اين زمان و حجّت خدا است. [2]

امام جواد عليه السلام گاهى قدم فراتر از اين مى‌گذاشت و ضمن تصريح بر امامت خود، آن را

[1] تحف العقول، ص 335.

[2] بحار الانوار، ج 50، ص 68 و کافِی، ج 1، ص 287.