نام کتاب : تاریخ تشیع در ایران نویسنده : شاکر،ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 108
مشى معين او دارد، آغاز كرد و براى كارگزاران خود، دستورالعملى
بدين شرح صادر كرد تا بدان عمل كنند:
يك. به كتاب و سنت پيامبر (ص) و آنچه كه به
طور يقين از امير مؤمنان على (ع) در اصول و فروع رسيده عمل شود.
دو. حضرت على (ع) را بر همه امّت برتر بدانند.
سه. مردم را از اعتقاد نسبت به جبر و تشبيه،
به شدت بازدارند و از دشمنى با موحّدان كه به عدل و توحيد معتقدند، برحذر باشند.
چهار. «بسم الله الرحمن الرحيم» را با صداى بلند
(به جهر) در نمازها بخوانند.
پنج. در نماز صبح، قنوت را به جا آورند.
شش. براى نماز ميت، پنج تكبير بگويند.
هفت. هنگام وضو گرفتن، مسح كفشها را ترك كنند.
هشت. «حى على خير العمل» در اذان و اقامه گفته شود. [1]
حسن بن زيد، با اين منشور به تبيين حكومت دينى خود پرداخت
و مبلّغانى را به شهرها روانه كرد. شاعرى در مدح او قصيدهاى خواند كه مطلع آن، اين
بود: «اللّهُ فردٌ وَابنُ زَيْدٍ فَرْدٌ» داعى
كبير بر او فرياد زد كه: خاك بر دهانت! چرا نمىگويى: «اللّهُ
فَرْدٌ وَابنُ زيدٍ عبدٌ؟» سپس از تختى كه بر آن نشسته بود، خود را بر زمين
انداخت و صورت خود را بر خاك ماليد و خداى را تسبيح كرد و گفت: «خدا، يكى است و پسر
زيد هم بنده است!» [2]
داعى كبير، فقيهى دانشمند بود و تأليفاتى از جمله كتاب
الجامع فى الفقه، كتاب البيان والحجّة فى الإمامة داشته است و پايههاى علمى، فقهى
و عقيدتى شيعه با تأليفات او در طبرستان، استوار شد.
از برخى گزارشها به دست مىآيد كه پيش از تشكيل دولت علوى،
برخى از مناطق طبرستان از جمله گرگان پيرو شيعه امامى بودهاند. سختگيريهاى داعى نسبت
به مخالفان مذهب، نشانه
[1] . تاريخ تشيع در ايران، ج 2، ص 16-18 به نقل از محلى،
ابو الحسن حميد بن احمد، حدائق الوردية فى مناقب أئمة الزيديه، ص 197؛ تاريخ طبرستان،
ص 228-229؛ تاريخ طبرستان و رويان و مازندران، ص 130
[2] . همان، ص 18-19، به نقل از تاريخ طبرستان، ص 240؛
الكامل فى التاريخ، ج 6، ص 338؛ تاريخ رويان، ص 68؛ مروج الذهب...، ج 4، ص 251-253
نام کتاب : تاریخ تشیع در ایران نویسنده : شاکر،ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 108