خلاصه‌

امام جواد (ع) براى تربيت شيعيان و مسلمانان در زمينه‌هاى مختلف اخلاقى و تربيتى، بياناتى دارد كه توجه به آنها براى شيعيان شايسته و لازم است. امام عليه السلام مردم را محتاج كسى مى‌داند كه با تكيه بر عنايات خدا خود را به بى‌نيازى از خلق رسانده و تقواى خدا داشتن را سبب محبوب شدن در نزد مردم مى‌داند. از دورويى نهى مى‌كند و به انسانها توجه مى‌دهد كه در هر آن و هر حال مورد نظر خدا هستند و بايد توجه كنند كه در محضر خدا چگونه رفتار مى‌كنند.

به طور قطع اعلام مى‌فرمايد كه هر كس خدا را كفيل خود قرار دهد، به هيچ وجه ضايع نخواهد شد و هر كس خدا در پى او باشد، راه فرار و نجاتى از غضب خدا ندارد و هر كس به غير خدا روآورد خدا او را به آن غير واگذارد و آن غير هم هيچ دردى از او دوا نخواهد كرد.

از به تأخير انداختن توبه، امروز و فردا كردن، اصرار بر گناه و ايمن شدن از مكر خدا برحذر مى‌دارد.

و مومن را به سه نياز واقعى‌اش توجه مى‌دهد: توفيق خدايى، واعظ نفسانى و قبول نصيحت.

گوش دادن به سخن هر دعوت كننده‌اى و پذيرفتن سخن او را عبادت مى‌شمرد كه اگر آن دعوت كننده دعوتش خدايى باشد، شنونده اطاعت و عبادت خدا كرده و اگر دعوت شيطانى باشد، اطاعت و عبادت شيطان كرده است.

براى هر چيزى زينتى مى‌شمرد و از متوجه شدن انحصارى به زينتهاى مادى هشدار مى‌دهد.

پرسش‌

1- از ديدگاه امام جواد چه چيزى سبب محبوب شدن انسان نزد مردم مى‌گردد؟

2- توجه به نظارت دائمى خدا چه اثرى دارد؟

3- مومن محتاج چه خصلتهايى است؟

4- زينت فقر و زينت علم و زينت قناعت چيست؟

5- دينى كه از بندگان جز آن پذيرفته نمى‌شود، كدام است؟