درس دوّم:: فضائل و مكارم اخلاقى‌

حضرت على بن موسى الرضا (ع) همچون نياكان خود، گوهرى پاك و اصيل داشت و به زيور فضايل نفسانى و مكارم اخلاقى آراسته و از هر گونه زشتى و پليدى و رذايل اخلاقى بدور بود؛ زيرا مشيت و اراده حق تعالى- به مقتضاى آيه تطهير [1]- بر طهارت و پاكى آن وجود مقدس و ساير امامان (ع) از هر عيب و نقصى تعلق گرفته است.

فضائل و مكارم اخلاقى حضرت رضا (ع) را در چند محور مرور مى‌كنيم:

1- عبادت‌

بزرگترين امتياز مردان الهى، ارتباط ويژه و تنگاتنگ آنان با خداى خويش است؛ ارتباطى كه از عمق بندگى، خلوص و عشق آنان به معبود و محبوب خود سرچشمه مى‌گيرد و چشم دل و جانشان را جز به چهره يار متوجه نمى‌سازد.

پيشواى هشتم (ع) در بندگى خدا يگانه عصر خود بود. رجاء بن ابى ضحّاك، فرستاده مأمون براى بردن امام رضا (ع) از مدينه به مرو، گوشه‌هايى از عبادت آن گرامى را در طول سفر چنين بيان مى‌كند:

از مدينه تا مرو خدمت حضرت رضا (ع) بودم و تمام رفتار و حركات او را زير نظر داشتم. سوگند به خدا، كسى را در پرهيزگارى و ياد و ذكر خدا در همه اوقات و شدّت خوف از پروردگار مانند او نديدم.

على بن موسى پس از اقامه نماز صبح در مصلّاى خود مى‌نشست و مشغول تسبيح و تهليل و تكبير و ستايش خداوند بود و بر پيامبر (ص) و خاندانش درود مى‌فرستاد تا زمانى كه خورشيد طلوع مى‌كرد.

سپس سر بر سجده مى‌نهاد و تا مقدارى از آفتاب گذشته همچنان بر سجده بود ....

و به تفصيل، برنامه عبادى آن حضرت را در طول شب و روز بيان مى‌كند و درباره تهجّد و شب‌زنده‌دارى آن حضرت و اهميّت به نافله شب مى‌گويد:

[1] - آيۀ 33، سوره احزاب (33): اِنَّمٰا يُريٖدُ اللّٰهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ اَهْلَ الْبَيْتِ وُ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيٖراً