بارزترين خصيصه دعوت امامان معصوم عليهم‌السّلام پس از رحلت رسول خدا (ص) را بايد دعوت به امامت و پاسدارى از اين سنگر اساسى به عنوان تداوم بخش خط رسالت دانست. برجسته‌ترين نقطه دعوت و فعّاليتهاى امام صادق (ع) نيز همين مسأله بوده است.

براى پى بردن به اهميّت اين بعد از تلاش و مبارزه امام (ع) لازم است مفهوم امامت را در فرهنگ شيعى تبيين كرده بدانيم دعوت به امامت به چه معناست.

مفهوم «امامت» در فرهنگ شيعى‌

واژه «امامت» كه در اصل به معناى مطلق پيشوايى است، در فرهنگ شيعى بر مصداق خاصّى از آن اطلاق مى‌شود و آن عبارت است از: پيشوايى و رهبرى در شؤون مادى، معنوى، فردى و اجتماعى امّت، اعم از فكرى و سياسى.

پس از رحلت پيامبر (ص) و پيدايش انشعاب فكرى و سياسى در صفوف مسلمانان و تقسيم آنان به چند فرقه، از آنجا كه موضوع اصلى اختلاف را مسأله رهبرى سياسى امّت تشكيل مى‌داد، مفهوم واژه امامت نيز محدود شد.

و بيش از هر معناى ديگر، در مفهوم «رهبرى سياسى» به كار رفت؛ چندانكه با پيدايش مكاتب كلامى و گرايشهاى فكرى در قرن دوّم هجرى، يكى از مهمترين مسائل مورد بحث اين مكاتب، مسأله امامت به همان معناى «رهبرى سياسى» بود.

امّا در مكتب تشيّع، امامت به همان معناى اصلى به كار گرفته مى‌شد. از نظر شيعه منصب امامت همچون منصب رسالت، منصبى الهى است و امام و زمامدار جامعه اسلامى بايد از سوى خدا تعيين و به وسيله پيامبر (ص) معرفى شود. امام بايستى رهبر سياسى، فكرى، مفسر قرآن، آگاه از همه رموز و دقايق دين، معصوم از خطا و منزّه از هر عيب و نقيصه خَلْقى و خُلْقى و دهها ويژگى ديگر باشد.

و بدين گونه، امامت كه در عرف مسلمانان قرن نخست به معناى رهبرى سياسى بود، در عرف خاص شيعيان، بجز مفهوم ياد شده، رهبرى فكرى، تربيتى و اخلاقى نيز در