خلاصه

«تبليغ و تبيين امامت» از مهمترين كارها و فعّاليتهاى امام صادق (ع) بود. آن حضرت پيش از اقدام به اين كار مراحل قبلى مبارزه را با موفقيت انجام داده و زمينه را براى دعوت به امامت خود فراهم ساخته بود.

پيشواى ششم (ع) خود را در مرحله‌اى از مبارزه مى‌ديد كه مى‌بايد حاكمان زمان را نفى و خود را به عنوان صاحب‌حق واقعى به مردم معرفى كند.

مبارزه در مرحله نخست، به شيوه‌هاى مختلف صورت مى‌گرفت. امام (ع) در اين مرحله موضع باطل خلفا و كارگزاران آنان را به ايشان و يا ياران خود گوشزد مى‌كرد و امّت اسلامى را از هر گونه مساعدت با دستگاه خلافت برحذر مى‌داشت. در اين رابطه نمونه‌هايى از برخورد امام صادق (ع) با منصور، خليفه عباسى را يادآور شديم كه امام (ع) در حضور ايشان ازاو به عنوان جبّار و كسى كه دنيا طلب است و هيچ اقدام مثبتى براى آخرت انجام نداده است ياد كرده است.

برخورد ديگر امام (ع) با كارگزاران دستگاه خلافت بوده است كه هم به صورت خصوصى و هم به طور عموم مطرح مى‌شد. امام (ع) در اين موضعگيريها ضمن باطل شمردن جبهه آنان، ياران خويش را از همكارى با آنان و نيز مراجعه به ايشان به منظور حلّ مشكلات و رفع اختلافات خود بر حذر مى‌داشت.

پرسش‌

1- دعوت به امامت نياز به چه زمينه‌ها و مقدماتى داشت؟ و امام صادق (ع) در فراهم كردن اين مقدمات چه تلاشهايى كرد؟

2- امام صادق (ع) در مقام تبليغ و اشاعه مسأله امامت، خود را در چه مرحله‌اى از مبارزه مى‌ديد؟

3- يك مورد از برخورد امام صادق (ع) با منصور را ذكر كنيد.

4- پيشواى ششم در برابر ياوه سراييهاى فرماندار مدينه چه برخوردى كرد؟

5- امام صادق (ع)، ابو خديجه را مأمور ابلاغ چه پيامى به شيعيان كرد؟