خلاصه

دومين مرحله از مراحل تلاش امام صادق (ع) به منظور پاسدارى از سنگر امامت، مرحله اثبات امامت خود بود. امام (ع) در اين مرحله، خود را به عنوان صاحب اصلى حكومت مطرح مى‌كرد.

شيوه‌هاى عملى پيشواى ششم (ع) براى عينيّت بخشيدن به اين مرحله از مبارزه متناسب با موقعيت و نياز مخاطبان، مختلف بود.

در برخى موارد، در برابر دشمنان سرسختى چون منصور كه سعى مى‌كرد به دروغ آن گرامى را فاقد شرايط و فضائل و كمالات ويژه امامت قلمداد كند، با صراحت به وابستگى خود به شجره طيّبه نبوت و برخوردارى از همه مزايا و ثمرات آن تأكيد مى‌كرد و خود را وارث و جانشين پيامبر (ص) معرفى نمود.

در بعضى موارد ديگر، در برابر جمع انبوهى از مسلمانان شركت كننده در مراسم حج به شيوه‌اى خاص، امامت خود و نياكان گرامى‌اش را مورد تأكيد قرار داده آن را به نبوت پيامبر (ص) متصل كرد.

و در شيوه سوم در ديدارهاى خصوصى با افراد- چه آنان كه به امامت آن گرامى اعتقاد داشتند، ليكن واسطه خوبى براى پيام رسانى به ديگران بودند، و چه افرادى كه در خصوص مسأله امامت مسأله دار بودند- به تبيين و پاسدارى از سنگر امامت مى‌پرداخت.

پرسش‌

1- امام صادق (ع) در برابر ياوه سراييها و تلاشهاى مذبوحانه منصور چگونه از موضع امامت خود دفاع كرد؟

2- محتواى سخن امام صادق (ع) در روز عرفه در مراسم حج را بيان كنيد.

3- نكات در خور تأمّل در سخنان امام صادق (ع) در روز عرفه را برشماريد.

4- امام صادق (ع) به ابوالصّباح كنانى چه فرمود؟

5- سيد حميرى داراى چه مذهبى بود و چگونه به دست امام صادق هدايت يافت؟