خلاصه درس‌

آخرين وصىّ رسول خدا (ص) در نيمه شعبان، سال 255 هجرى در «سامرّا» متولد شد. نام او نام رسول خدا و كنيه‌اش كنيه آن گرامى است. سيره امامان بر ذكر نكردن نام آن حضرت بود. حكمت آن- به احتمال- مربوط مى‌شد به حفظ آن گرامى از تعرّض دشمنان، ليكن مسأله‌اى كه در اينجا قابل طرح است اينكه آيا ذكر نكردن نام آن حضرت اختصاص به آن دوران تا آغاز غيبت كبرى دارد يا در اين زمان هم دستور چنين است؟ از روايات براى هر دو شق مى‌توان شاهد آورد و نيز هر دو احتمال در بين فقها طرفدار دارد. جمع بين آن دو به اين است كه بگوييم: در آن دوران حرام بوده، ولى در اين زمان كراهت دارد.

مشهورترين لقبهاى آن حضرت، «مهدى» و «قائم» است. لقب «قائم» از آن جهت كه بيانگر قيام آن حضرت و بر پايى حكومت عدل جهانى است، نزد امامان و پيروان آنان از عظمت و اهميت ويژه‌اى برخوردار است.

پدر ارجمندش امام عسكرى (ع) و مادرش «نرجس» نواده امپراتور روم است.

ولادت امام زمان (عج) پنهانى صورت گرفت و تا زمان وضع حمل، اثرى از باردارى در مادرش نمودار نشد.

شمايل و ويژگيهاى حضرت مهدى (عج) در روايات به دو گونه مطرح شده است: نخست به صورت عمومى كه صورت و سيرت آن حضرت همچون صورت و سيرت رسول خداست و ديگر، تصريح به پاره‌اى از خصوصيات جسمى و روحى و اخلاقى آن حضرت.