درس دوم

شرايط سياسى محيط رشد امام عصر (ع)

پيشواى دوازدهم، حضرت مهدى (عج) در شرايطى چشم به جهان گشود كه امامت شيعى در يكى ديگر از حساسترين مراحل حيات سياسى خود به سر مى‌برد. شدّت مراقبت و كنترل دستگاه خلافت عبّاسى نسبت به تشكيلات امامت و افزايش جوّ فشار و اختناق عليه علويان و در رأس آنان امام عسكرى (ع)- در مقايسه با امامان پيشين- از يكسو و نزديك شدن زمان غيبت- حادثه‌اى كه در تاريخ امامت سابقه‌اى نداشته و امامان و پيروان آنان در صحنه سياسى از آن تجربه‌اى پيش روى خود نداشتند- و لزوم آماده سازى زمينه‌ها و شرايط فكرى و اجتماعى آن در جامعه اسلامى توسط پيشواى يازدهم از سوى ديگر، به اين دوران، ويژگى، حساسيّت و پيچيدگى خاصّى بخشيده بود.

حضرت مهدى (عج) از لحظه‌اى كه چشم به جهان گشود، شرايط و اوضاع محيط اطراف خود را غير عادى ديد. ايشان از يكسو شاهد در تنگنا قرار گرفتن پدر بزرگوارش از سوى دستگاه خلافت بود و مى‌ديد كه آن گرامى به خاطر حصار شديدى كه زمامداران عبّاسى به گرد وجود مبارك او كشيده‌اند، نه تنها هيچ گونه آزادى عمل ندارد، بلكه هفته‌اى دست كم دوبار (روزهاى دوشنبه و پنج‌شنبه) مى‌بايست به اجبار به در بار رفته و حضور خود را به خليفه اعلام دارد.

از سوى ديگر مى‌ديد كه پدر ارجمندش از لحظه تولّد وى، درباره او روشى خاص در پيش گرفته است. دوستداران اهل بيت، بويژه علويان و بستگان كه از مدتها قبل و- با توجه به رواياتى كه در دسترس داشتند- از زبان پيامبر (ص) و جانشينان بزرگوار آن حضرت، بشارت تولد او را از نسل امام عسكرى شنيده بوده و در انتظار قدومش به سر مى‌بردند و بطور طبيعى با مشاهده چهره نورانى آن مولود موعود و حتى شنيدن خبر