مهمتر از آن، شيعيان بر وجود پيشواى دهم عليه السلام بيمناك بودند. آنان با شناختى كه از متوكّل و شدّت كينه و دشمنى او نسبت به حضرت على عليه السلام و فرزندان او داشتند، احتمال قوى مى‌دادند كه هدف وى از احضار امام عليه السلام به شهادت رساندن آن حضرت باشد، و اين احساس در چهره‌هاى گريان و ناله‌ها و ضجّه‌هاى آنان به هنگام ورود «پسر هرثمه» به مدينه براى بردن امام عليه السلام، به روشنى پيدا بود؛ بگونه‌اى كه خود «يحيى» اين حقيقت را درك كرده بود؛ از اين رو، سعى مى‌كرد با سوگند دروغ چنين وانمود كند كه هيچگونه خطرى امام عليه السلام را تهديد نمى‌كند.

با اين حال «يحيى بن هرثمه» مأموريت خود را با جدّيت و قاطعيّت انجام داد و خانه امام هادى عليه السلام را تا آنجا كه مى‌شد بازرسى كرد، تا شايد مردك و سندى كه نشانگر مخالفت آن حضرت با سياستهاى نظام حاكم باشد به دست آورد و آن را تأييدى بر گزارشهاى داده شده به متوكّل و بهانه‌اى براى تبعيد آن حضرت به «عسكر» قرار دهد.

خلاصه‌

متوكّل با اتّخاذ سياست ارعاب و ترور، هر چند محيط جامعه را براى شيعيان نا امن كردن بود، ليكن در مقابل، امام هادى عليه السلام نيز با فعّاليّتهاى بنيادىِ فرهنگى و سياسى و به دست گرفتن رهبرى شيعيان، مدينه را به پايگاه مبارزه عليه سياستهاى نظام حاكم و كانون خطرى جدّى براى متوكّل تبديل كرده بود.

مدت سيزده سال از دوران امامت پيشواى دهم عليه السلام در مدينه سپرى شد. امام عليه السلام در اين مدت با استفاده از فرصت و شرايط فراهم آمده، به تبيين و گسترش معارف اسلام و رهبرى مسلمانان همّت گمارد و شيعيان و دوستان اهل بيت عليه السلام را كه در آن زمان تعدادشان رو به فزونى بود، از سرچشمه زلال دانش امامت و فرهنگ ناب، سيراب كرد.

امام هادى عليه السلام در مدينه موقعيّت ممتازى داشت و در واقع، دولتى در مقابل دولت عباسى تشكيل داده بود و همين امر، مزدوران عباسى در مدينه را به وحشت انداخت و