امام هادى عليه السلام حدود هفت سال پس از مرگ متوكّل در دوران زمامدارى منتصر، مستعين و معتزّ زندگى كرد. در اين مدت هر چتند از فشار دستگاه خلافت نسبت به آن حضرت و پيروانش- درمقايسه با دوران متوكّل- كاسته شد؛ امّا سياست كلّى دستگاه خلافت در جهت اسلام زدايى و گسترش بى بند و بارى و فساد در جامعه اسلامى، و مبارزه و برخورد خشونت آميز با هر كس كه منافع آنان را به خطر اندازد، همچنان دنبال مى‌شد.

علاوه بر آنكه در مورد شخص پيشواى دهم عليه السلام بر سياست اقامت اجبارى آن حضرت در «سامّرا» و محدوديّتهاى ناشى از آن ت. كيد مى‌شد. بدون شك، اگر اين اجبار نبود، امام عليه السلام جز «مدينه»- شهر جدّش رسول خدا صلى الله عليه و آله- جاى ديگرى رابراى اقمامت برنمى گزيد.

تاريخ، هر چند نسبت به فعّاليّتهاى امام عليه السلام در اين دوره هفت ساله و موضعگيريهاى آن حضرت در برابر جريانات مختلف سياسى، ساكت است؛ ولى با شناخت اجمالى كه از تلاشها و مبارزات آن بزرگوار در دوران متوكّل و در آن جوّ خفقان و ترور پيدا كرديم، مى‌توان اين نتيجه را گرفت كه فعّاليّتهاى فرهنگى و سياسى امام هادى عليه السلام در اين دوره- كه شيعيان بطور نسبى از امنيّت و آزادى بيشترى برخودار، و دولتمردان، گرفتار كشمكشهاى داخلى بر سر دستيابى به قدرت بودند- به مراتب بيشتر و گسترده‌تر از دوران متوكّل بوده است.

در اين زمان، علويان پس ا ز گذراندن يك دورهئ پراكندگى، آوارگى، و اختفا، از پناهگاها بيرون آمده و به دو پايگاه «مدينه» و «سامّرا» روى اوردند، و پروانه وار گرد شمع وجود فرزند رسول خدا صلى الله عليه و آله اجتماع كردند؛ زيرا درميان تمامى مبارزان و بستگان پيامبر صلى الله عليه و آله، چهره‌اى شناخته‌تر، برجسته‌تر و نزديكتر از امام هادى عليه السلام به رسول خدا صلى الله عليه و آله نبود؛ و همين امر، سردمداران عباسى را به وحشت انداخته، موجبات نگرانى آنان را فراهم ساخته بود.