اصول است. [1]

* اصول اعتقادى‌

پيشواى دهم عليه السلام در كنار تبيين و گسترش فقه شيعى به مباحث اعتقادى و كلامى نيز عنايت ويژه داشت؛ از اين رو، بحثهاى كلامى كه در قالب رهنمودها و مناظرات از سوى آن حضرت القا شده، تجلّيگاه ديگرى از علوم و دانشهاى خدادادى اين امام همام است.

طرح مباحثى در زمينه حقيقت توحيد، ارائه نظر صائب نسبت به صفات بارى‌تعالى، ابطال جبر و تفويض و ... همه گواه وسعت و عمق دانش و آگاهيهاى آن گرامى در زمينه اصول اعتقادى و مسائل كلامى است. [2]

* تفسير

امام هادى عليه السلام قرآن را به عنوان منبعى كه همه فرقه‌هاى اسلامى نسبت به آن وحدت نظر دارند و احكام و دستوراتش براى همه لازم‌الاجرا است [3]، مطرح كرده و افزوده است:

«انَّ اللَّهَ تَعالى لَمْ يَجْعَلْهُ لِزَمانٍ دوُنَ زَمانٍ وَ لالِناسٍ دوُنَ ناسٌ، فَهُوَ فى‌ كُلِّ زَمانٍ جَديدٌ وَ عِنْدَ كُلِّ قَوْمٍ غَضٌّ الى يَوْمِ الْقِيمَةِ.» [4]

خداوند متعال، قرآن را براى زمانى معيّن و مردمى خاص قرار نداده است.

(دستورات و احكام) قرآن در هر زمانى نو، و براى هر ملّت و گروهى تا روز قيامت، تازه و شاداب است.

پيشواى دهم عليه السلام با اين نگرش به قرآن، به تبيين و تفسير آيات دلنشين آن پرداخت و هم‌

[1] - براى آگاهى از مضمون اين روايات به مسند الامام الهادى عليه السلام، ص 228-294 رجوع كنيد.

[2] - در درسهاى بعدى در بخش فعّاليّتهاى فرهنگى امام عليه السلام با ابعاد بيشتر و شعاع وسيعترى از دانش آن حضرت در زمينۀ مباحث كلامى آشنا خواهيم شد.

[3] - ر. ك: تحف العقول، ص 338

[4] - امالى طوسى، ج 2، ص 193