مقدّمه ...

اگر چه در صفحات تاريخ، از رخدادهاى دوران 250 ساله «امامت»، مباحث و مسائل زيادى منعكس شده است؛ ولى در مقايسه با دوران 23 ساله «رسالت»، بسيار محدود است.

در دوران «رسالت» پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در ميان مسلمانان از منزلت و تقدّس خاصّى برخوردار و وجود مباركش در هر زمينه‌اى براى آنان مقتدا و الگو بود. همين امر، باعث مى‌شد آنان حتّى نكات ريز زندگى آن حضرت را آنگونه كه رخ داده است، ثبت كنند.

ولى با رحلت بنيانگذار اسلام و پيدايش اختلاف ميان مسلمانان بر سر مسأله جانشينى آن حضرت، عصبيّتهاى جاهلى در مركزيّت جامعه اسلامى و اين بار در چهره قدرت‌طلب «سقيفه» رخ نمود و جبهه نيرومند حكومتخواهى، در برابر جبهه حقّ، پديدار گشت و قدرت را در دست گرفت.

از نخستين اقدامات اين جبهه، سرپوش نهادن بر روى بسيارى از حقايق تاريخى مربوط به رهبرى آينده اسلام بود. سردمداران اين جبهه تلاش گسترده‌اى را در جهت منزوى ساختن تشكيلات امامت و بدبين كردن مردم به اين نهاد تداوم بخش رسالت، آغاز نمودند و افكار را متوجّه دستگاه خلافت كردند.

جلوگيرى از تدوين و نقل احاديث پيامبر صلى الله عليه و آله، جعل حديث فراوان به سود هيأت حاكمه، باز داشتن مردم از بيان و نشر فضائل «اهل بيت عليه السلام»، جذب چهره‌هاى به ظاهر آراسته و مرتبط با رسول خدا صلى الله عليه و آله در دوران آن حضرت، به دستگاه خلافت و ... از جمله تلاشهايى بود كه در اين راستا انجام مى‌گرفت.

اين سياست موجب شد تا وقايع نگران، همّت خود را صرف تدوين و ضبط وقايعى كنند كه بگونه‌اى به دستگاه خلافت مرتبط مى‌شد و تأمين كننده مصالح و منافع حكومتداران بود.