درس هشتم تحليل شرايط سياسى- اجتماعى

عصر امام هادى عليه السلام

پيش از پرداختن به مباحث مربوط به دوران 33 ساله امامت امام هادى عليه السلام لازم است تصويرى از شرايط سياسى، اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى اين دوران حسّاس را ارائه دهيم؛ زيرا آگاهى از شرايط و ويژگيهاى حاكم بر يك دوران، نقش مهمّى در تبيين و تفسير درست رخدادها و برداشت و قضاوت واقع‌بينانه نسبت به خطمشيها، موضعگيريها و رفتارهاى افراد دارد.

برخى از شرايط سياسى- اجتماعى حاكم بر عصر امامت امام هادى عليه السلام با دوره‌هاى پيشين، همگون بوده و برخى از ويژگيهاى اين دوره به شمار مى‌رود. اينكه مرورى بر مهمترين اين شرايط.

1. به سستى گراييدن دستگاه خلافت‌

موقعيت سياسى جامعه اسلامى در اين دوره بسيار بد و نگران كننده بود. نظام حاكم ثبات سياسى خود را از دست داده، امنيت و آسايش از تمام مناطق اسلامى رخت بربسته بود. افسار گسيختگى در همه جا به چشم مى‌خورد و فساد ادارى و مالى در تمام زواياى حكومت نفوذ كرده بود.

در جامعه محدود صدر اسلام، ايمان و اعتقاد به خدا و پاسدارى و نشر تعاليم انسان‌ساز اسلام، در پرتو نظام حكومتى عدالت‌گستر، از معتقدات و ارزشهايى بود كه مسلمانان را بر محور خود گرد مى‌آورد و آنان را وادار به آن همه ايثار و فداركارى مى‌كرد؛ ولى به تدريج با روى كار آمدن عناصر خودخواه و قدرت‌طلب در مصدر خلافت اسلامى و انحراف حكومتها از سيره رسول خدا صلى الله عليه و آله و اعمال سياست قلدرى و چپاول نسبت به‌