كرده آنان را دلباخته حاكم اصلى اسلامى و پيشواى واقعى مسلمانان ساخته بود. برخورد ارادتمندانه والى بُسْت و سجستان با نامه و فرستاده آن حضرت و حلّ مشكل ايشان، گواه روشنى بر اين نفوذ است. [1]

معتصم در گام بعدى گروهى از درباريان را وادار كرد تا به دروغ عليه امام گواهى دهند كه آن حضرت قصد شورش بر ضدّ حكومت را دارد. [2] اين توطئه را بدين منظور طراحى كرد كه زمينه اجراى توطئه اصلى فراهم شود؛ از اين رو در مرحله نهايى تصميم بر قتل امام گرفت بويژه پس از آن كه قاضى القضاة وقت از امام نزد معتصم سعايت كرد. [3]

معتصم براى اجراى توطئه قتل، دختر مأمون امّ‌الفضل را وادار كرد تا همسرش را مسموم كند. وى كه از زندگى با امام ناراضى بود و در طول زندگى مشتركش با حضرت جواد عليه السلام بارها شكايت آن حضرت را نزد پدرش مأمون برده بود، [4] پذيرفت و با زهر دريافتى از معتصم امام جواد عليه السلام را مسموم ساخت. امام در آخر ذيقعده، سال 220 هجرى در حالى كه 25 سال از عمر پربركتش مى‌گذشت به شهادت رسيد [5] و پيكر پاكش در كنار جدّ بزرگوارش حضرت موسى بن جعفر در قبرستان قريش در بغداد دفن شد.

بارگاه ملكوتى اين دو امام همام هم‌اكنون به كاظمين معروف است.

[1] - براى آگاهى از تفصيل داستان رجوع كنيد به كافى، ج 5، ص 112

[2]- ر. ك. بحارالانوار، ج 50، ص 45

[3] - براى آگاهى از تفصيل ماجراى سعايت ابن ابى دواد از امام نزد معتصم رجوع كنيد به تفسير عياشى، ج 1، ص 319 و بحارالانوار، ج 50، ص 5

[4]- ر. ك. كشف الغمه، ج 3، صص 148 و 155 - 156. منشأ دشمنى ام‌الفضل با امام جواد عليه السلام علاوه بر جنبه‌هاى‌اعتقادى و سياسى دو چيز بود: نخست احترام و تجليل امام از همسر ديگرش «سمانۀ مغربيّه» مادر امام هادى عليه السلام و ديگرى عقيم بودن وى (ر. ك. عيون‌المعجزات، ص 132)

[5]- ر. ك. كافى، ج 1، ص 411؛ مناقب، ج 4، ص 379