5- متهم كردن امام به موضع‌گيرى عليه شيخين و تفسير و تطبيق آيات 27 و 28 سوره فرقان بر آنان. [1]

6- تصميم به كشتن امام و وادار كردن چند نفر براى اجراى اين مأموريت. [2]

با تدبيرها و موضع‌گيرى‌هاى بجا و حساب شده امام هادى عليه السلام تمامى توطئه‌هاى متوكل نقش برآب شد و امام همه آن‌ها را خنثى‌كرد و متوكل را بيچاره و درمانده ساخت؛ بگونه‌اى كه وى ناچار شد به شكست و استيصال خود در برابر امام اعتراف كند. [3]

تلاش‌هاى امام هادى عليه السلام‌

پيشواى دهم پس از انتقال به سامرّا به‌رغم آن كه تحت مراقبت شديد حكومت قرار داشت، فعاليّت‌ها و مبارزات خود را دنبال كرد. اهمّ تلاش‌هاى آن حضرت را مى‌توان در چند محور بيان كرد.

1- تبيين و تثبيت موضع امامت‌

هر چند مشكل خردسالى امام هادى عليه السلام به هنگام تصدّى مقام امامت با پيشگامى امام جواد عليه السلام در اين عرصه تا اندازه زيادى حل شده بود و از اين جهت ترديد خاصّى در امامت آن حضرت براى بزرگان شيعه به‌وجود نيامد، تنها تعداد اندكى براى مدّتى به امامت موسى بن محمّد معروف به موسى مبرقع معتقد شدند. آنان نيز پس از چندى عقيده به امامت او را رها كرده امامت برادرش امام هادى عليه السلام را پذيرفتند؛ [4] ليكن اصل ميراث امامت همواره از سوى دشمنان- اعم از جبهه خلافت جور و گروه‌هاى منحرف- در معرض تهديد قرار داشت و از اين جهت نيازمند پاسدارى جدّى و پايدار از سوى امامان بود.

امام هادى عليه السلام چون امامان پيشين مى‌كوشيد تا از راه‌هاى مختلف و در برابر افراد و

[1] - بحارالانوار، ج 50، ص 214

[2] - همان، ص 196

[3] - همان، ص 158

[4]- ر. ك. الفصول المختاره، ص 317 و فرق الشيعه، ص 91