درس سى‌ام:

شرايط سياسى دوران امامت امام عسكرى (ع)

يازدهمين جانشين رسول خدا صلى الله عليه و آله در دهم [1] يا هشتم [2] يا چهارم [3] ربيع‌الثّانى سال 232 هجرى در مدينه متولد شد. [4] نام وى حسن، كنيه‌اش ابو محمد و مشهورترين لقب‌هايش عسكرى و زكىّ است.

مادر امام عسكرى عليه السلام بانوى با فضيلت و دانشمندى به نام سليل است. وى عارف به مقام امامت بود و در رديف نيك كرداران قرار داشت. [5]

در فضل اين بانو همين بس كه امام عسكرى عليه السلام او را بظاهر وصىّ خود قرار داد و توصيه‌هاى لازم در امر امامت را به وى كرد؛ از اين رو، او پس از شهادت فرزندش امام عسكرى عليه السلام مرجع و ملجأ شيعيان بود. [6]

امام عسكرى عليه السلام حدود 23 سال از زندگى خود را در كنار پدرش سپرى كرد و از نزديك با شرايط سياسى- فرهنگى جامعه اسلامى، مشكلات و نابسامانى‌هاى پيروان اهل بيت: و نيز ترفندها و توطئه‌هاى جبهه خلافت جور عليه جبهه امامت آشنا شد.

[1]- بحارالانوار، ج 50، ص 236

[2] - مناقب، ج 4، ص 422؛ اعلام الورى، ص 367؛ نورالابصار، ص 338

[3] - مصباح، كفعمى، ص 511 و 523

[4]- ارشاد، مفيد، ص 335. در تذكرة الخواص، ص 324 مكان ولادت سامرّا ذكر شده است. ابن شهرآشوب پس ازاختيار مدينه مى‌نويسد: بنابر نقلى نيز در سامرّا متولد شده است. در روايتى كه صاحب دلائل الامامة در ص 223 از قول امام عسكرى عليه السلام نقل كرده آمده است: من در ماه ربيع‌الآخر، سال 232 در مدينه متولد شدم

[5] - عيون المعجزات، ص 137. نام‌هاى ديگرى نيز براى او نوشته شده است از قبيل: سوسن (كشف‌الغمه، ج 3، ص 192 و تذكرة الخواص، ص 324)، حُدَيْث (كافى، ج 1، ص 530)، حُدَيثَه (ارشاد، ص 335)

[6] - براى نمونه رجوع كنيد به كمال الدين و تمام النعمة، ج 2، ص 507؛ انوار البهيّه، ص 250