جستجوگران حكومت باشد كه در سال آخر زندگى آن حضرت با جدّيت و گستردگى بيشترى در پى دستيابى به فرزند آن گرامى بودند.

وصيت به مادر: امام عسكرى عليه السلام براى انحراف افكار دشمنان، بدون آن كه اسمى از حضرت مهدى (عج) ببرد، مادر خود «حُديث» را وصىّ خويش قرار داد و دراين مسأله به حسين بن على عليه السلام كه خواهرش زينب عليها السلام را وصى خويش قرار داد، تأسّى كرد.»

شناساندن به خواص: معرفى حضرت مهدى (عج) به‌عنوان جانشين خود توسط امام عسكرى عليه السلام به دو شكل حضورى و مكاتبه‌اى انجام مى‌گرفت. به‌عنوان نمونه: امام در نامه‌اى كه براى احمد بن اسحاق نوشت او را از تولد فرزندش آگاه ساخت و يادآور شد خواستيم تو خبردار شوى تا خداوند تو را شاد كند، آنسان كه ما را شاد كرد. [2]

تعدادى از چهره‌هاى برجسته شيعه به حضور امام رسيدند؛ در حالى كه چهل نفر ديگر از شيعيان نزد آن حضرت بودند. امام پيش از آن كه آنان سخن بگويند فرمود: شما بدينجا آمده‌ايد تا از حجّت بعد از من بپرسيد. در اين هنگام پسر بچه‌اى را به حاضران نشان داد و فرمود:

اين، پيشواى شما پس از من و جانشين من در ميان شما است. از او فرمان بريد و پس از من دچار پراكندگى نشويد كه هلاكت دينى دامنگيرتان خواهد شد. [3]

ب- فراهم كردن زمينه غيبت حضرت مهدى (عج)

زمينه‌هاى اوّليه اين رسالت توسط امامان پيشين فراهم شده بود. آنچه امام عسكرى عليه السلام انجام داد دو موضوع بود:

اعلام نزديك بودن زمان غيبت آخرين جانشين پيامبر صلى الله عليه و آله و اين‌كه آن فرد، فرزند او حضرت مهدى (عج) است. امام در مجلسى كه بيش از چهل نفر از شيعيان حضور داشتند پس از معرفى جانشين خود فرمود:

[1] - الغيبة، شيخ طوسى، ص 138

[2] - كمال‌الدين و تمام‌النعمة، ج 2، ص 433

[3] - الغيبة، ص 217