نام کتاب : تاریخ و اصول روابط بین الملل نویسنده : جمالی، حسین جلد : 1 صفحه : 219
مفروضات نظريه وابستگى متقابل: چندين فرض پايهاى وجود
دارد كه وابستگى متقابل بر اساس آنها بنياد نهاده شده است. مهمترين آنها عبارتند از:
الف- سلاحهاى هستهاى و بازدارندگى: بشر در ساخت سلاحهاى
تهاجمى و كاربرد ابزار خشونت، عالىترين دستاورد خود يعنى تسليحات اتمى را ابداع كرد؛
امّا توسعه و گسترش اين تسليحات، موجب عدم به كارگيرى و استفاده صلح آميز آنها توسط
بشر شده است؛ زيرا استعمال سلاحهاى مخرّب اتمى، انهدام كامل طرفين و نابودى حتمى دو
طرف منازعه را در پى دارد. بنابراين، از آنجا كه جنگ، وسيله دستيابى به اهداف مورد
نظر است، نه نابودى خود و حتّى طرف مقابل، امكان استفاده از اين نوع تسليحات، حتّى
در سطح محدود آن، وجود ندارد. اين امر، موجب بازدارندگى شده و به نوبه خود، زمينههاى
همكارى، گفت و شنود، بده و بستان و رسيدن به مقاصد از طريقِ مذاكره و چانه زنى را فراهم
كرده است.
ب- اهميت مسايل اقتصادى و رفاهى: ساختار سيستم بينالمللى
كنونى، بر خلاف قرون گذشته، بر سياست مبتنى بر قدرت استوار نبوده، بلكه وابستگى متقابل
بويژه در مسايل اقتصادى و رفاهى، بنياد نظام بينالمللى معاصر را شكل مىدهد. امروزه،
مسايل اقتصادى بيش از آنكه به سياست ملت- كشور و در داخل يك دولت ارتباط داشته باشد،
به مجموعه رفتارها و روابط دولتهاى ديگر وابسته است. به عبارت ديگر، اقتصاد بينالمللى
و جهانى، بر نظام بينالمللى سايه افكنده است و تداوم اين ساخت، تنها از راه تداوم
صلح، ثبات و امنيت ممكن است. در نتيجه، دولتها به جهت اهميّتى كه به رفاه ملّى خود
مىدهند، ناچارند از طريق ديپلماسى و ابزارهاى مسالمتآميز با واحدهاى سياسى ديگر رابطه
داشته باشند. اين امر نيز به نوبه خود، يك نوع وابستگى متقابل بين دولتها به وجود مىآورد
كه هر چه بيشتر در جستجوى راه حلهاى مشترك صلح آميز به جاى تأكيد بر زور و راه حلهاى
خشونت آميز برآيند. [1]
ج- حسّاسيت و آسيب پذيرى: رفتار كشورها، در سيستم بينالمللى
معاصر، از
[1] نظريههاى مختلف در روابط بينالملل، سيف
زاده، ص 221.
نام کتاب : تاریخ و اصول روابط بین الملل نویسنده : جمالی، حسین جلد : 1 صفحه : 219