2- شيوه ديگر حكومتى اميرمؤمنان عليه السلام قاطعيت در برخورد با آشوبگران داخلى بود آن حضرت وقتى ديد جان و مال مسلمانان دستخوش هواها و هوس‌هاى فتنه‌گران قرار گرفته و درصدد براندازى حكومت اسلامى هستند، ابتدا آنان را نصيحت و ارشاد كرد و وقتى نپذيرفتند با قاطعيت تمام، جلوى آنها ايستاد. او در عظمت فرونشاندن فتنه خوارج كه با حربه ديانت و تقدس رو در روى حكومت عدل آن حضرت ايستادند، فرمود: «اين من بودم كه چشم فتنه را كور كردم و جز من كسى جرأت اين كار را نداشت ...» [1]

3- همان گونه كه اشاره شد جنگ‌هاى اميرمؤمنان عليه السلام به انگيزه دفع فتنه و اعتلاى اسلام بود، نه قدرت‌طلبى و كشورگشايى؛ از اين رو آن حضرت به سربازان خود مى‌فرمود: شما آغازگر جنگ نباشيد. خود آن حضرت نيز پيش از شروع جنگ با نامه و سخنرانى و پيام، مخالفان را به حق دعوت مى‌كرد.

4- اميرمؤمنان عليه السلام از روش‌هاى غيرانسانى مانند بستن آب و كشتن اسيران و مثله كردن كشته‌ها و سوزاندن درختان و زراعت‌ها و آزار و اذيّت زنان و كودكان و سالخوردگان دورى مى‌كرد و به نيروهاى خود نيز توصيه مى‌كرد كه از انجام اين امور خوددارى كنند.

5- على عليه السلام در جبهه‌هاى جنگ، خود پيشاپيش سپاه بود و با خطبه‌هاى حماسى و آيات جهاد و اشعار، روحيه سربازان را تقويت مى‌كرد و شعارهايش نيز توأم با عمل بود. [2]

[1] - نهج‌البلاغه، فيض الاسلام، خطبۀ 92، ص 273

[2] - نهج‌البلاغه، كلام 9، ص 60-61. (آن حضرت در اين كلام مى‌فرمايد: (طلحه و زبير) مانند رعد و برق براى ترسانيدن غريدند و جهيدند، ولى با اين همه در ميدان كارزار سست بودند، لكن ما تا كار را نكنيم، نمى‌ترسانيم و نمى‌گوييم، و تا باران نباريم سيل جارى نمى‌سازيم.)