فصل اول:

پيدايش سقيفه و موضع امام على عليه السلام‌

چگونگى تشكيل سقيفه‌

رسول گرامى اسلام روز دوشنبه 28 صفر سال يازدهم هجرى ديده از دنيا فروبست. پس از انتشار خبر رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم، گروهى از انصار بى‌درنگ در «سقيفه بنى‌ساعده» [1] جمع شده و درصدد برآمدند تا بزرگ خود «سعد بن عباده» را به عنوان خليفه و جانشين رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم برگزينند.

در اين مجلس، ابتدا سعد بن عباده سخنانى ايراد كرد و با برشمردن سابقه و فضيلت انصار و تلاش‌ها و فداكارى‌هايشان در راه دين، آنان را به در دست گرفتن خلافت تحريك كرد. سپس مذاكراتى پيرامون مسائل آينده به عمل آمد.

خبر اجتماع انصار در سقيفه و مذاكرات آنان، به گوش «عمر بن خطّاب» رسيد. عمر بلافاصله به منزل پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم آمد و «ابوبكر» را از قضيه باخبر كرد. اين دو نفر كه گويا از قبل افكارى پيرامون خلافت، در سر مى‌پروراندند، همراه با «ابوعبيده جراح» به سرعت خود را به سقيفه رساندند.

[1] - سقيفه به معنى صفّه و سايبان است و «سقيفۀ بنى‌ساعده» سايبانى بود متعلق به «بنى‌ساعدة بن‌كعب» طايفه‌اى از انصار. (معجم‌البلدان، ج 3، ص 229.)