صاحب مال و مكنت شدند و مغرور آن گشتند زمينه شكست خودرا فراهم‌آوردند.

شكيب ارسلان مى‌نويسد:

«دومين عاملى كه موجب شد ستاره اقبال مسلمانان، كه شرق و غرب را روشن ساخته بود، افول نمايد طمع و آزمندى عرب به جمع‌آورى غنايم بود؛ مثلًا، در جنگ بزرگى كه ميان عبدالرحمن غافقى- فرمانده لشكر اسلام- و شارل مارتل- زمامدار فرانسه- به‌وقوع پيوست، عبدالرحمن علاوه بر شجاعت كم‌نظير و آشنايى كه به فنون جنگى داشت، مردى خردمند، با تدبير و دورانديش بود. او وقتى خود را در برابر سپاه فرانسه ديد، مدتى درباره غنايم سنگينى كه سربازانش به چنگ آورده‌بودند و با خود حمل مى‌كردند، انديشيد و خواست لشكرش را وادار سازد غنايم را، كه جمع كرده بودند، رها كنند تا با رغبت به آن، از جنگ منصرف نشوند و سستى نشان ندهند، ولى ترسيد مبادا اين دستور باعث رنجش افراد سپاه گردد و خللى در صفوف آن‌ها پديد آيد. همين موضوع موجب شد كه فرمانده مزبور با بى‌ميلى به آن‌ها دستور داد غنايم را نگاه دارند. سربازان هم غنايم را در پُشت سر خود و در اردوگاه نگاه داشتند. ولى در همان حال، فرانسوى‌ها اين معنا را درك كردند كه عرب چه حرص شديدى به غنايم جنگ و مال و ثروت دارند.

به‌همين جهت، وقتى آتش جنگ از هر طرف شعله‌ور گرديد، يك قسمت از سپاه فرانسه از راه ديگرى به‌طرف اردوگاهى يورش برد كه غنايم را در آن قرار داده بودند. همين‌كه سربازان عرب متوجه هجوم لشكر به اردوگاه شدند، ميدان جنگ را رها كرده و به طرف اردوگاه روى آوردند تا دشمن را از دستبرد به غنايم، عقب بزنند. نيرويى از مسلمانان در ميدان جنگ باقى نماند تا بتواند جلوى انبوه سپاهيان دشمن را بگيرد. بدين‌سان، حادثه «بَلاط الشّهداء»- كوى شهيدان- به وقوع پيوست و شكست عظيمى متوجه مسلمانان شد»؛ [1] همانند شكست تلخ و ناگوارى كه مسلمانان در جنگ احُد تحمّل كردند.

بايد توجه داشت كه پيروزى، حق طبيعى يك جنگجو است و پيدايش آن، شرايط مساعد و عوامل ويژه‌اى مى‌طلبد كه بايد منطبق با همان ضوابط و سنن در تكوين و تشريع باشد.

1) - تاريخ فتوحات اسلامى، شكيب ارسلان، ترجمۀ على دوانى، ص 89 و 113 - 115.