خدا (ص) براى درمان جهالت از داروى مدارا و بردبارى استفاده كرد، اما سودى نبخشيد.

پس مجبور شد كه به آخرين دارو يعنى داغ كردن روى آورده، با آنان به خشونت رفتاركند.

مجوزهاى جهاد

از آيه‌هاى قرآنى استفاده مى‌شود كه جنگهاى پيامبر بزرگوار اسلام به سه منظور انجام شد: دفاع، رفع ستم و برانداختن فتنه.

دفاع:

اولين انگيزه جنگهاى اسلام عليه كفر، دفاع از حقوق مسلمانان و كيان جامعه اسلامى بود. بى‌عدالتيهاى مشركان مكّه در حق مسلمانان و مصادره اموال آنها امرى نبود كه به آسانى بتوان از آن چشم پوشيد. مؤمنان مرتكب هيچ گناهى نشده بودند. تنها به جرم اينكه خداى واحد را مى‌پرستيدند از شهر و ديارشان اخراج شدند.

قرآن كريم در اين باره فرموده است:

(أُذِنَ لِلَّذينَ يُقاتَلوُنَ بِأَنَّهُمْ ظُلِموُا وَ انَّ اللَّهَ عَلى‌ نَصْرِهِمْ لَقَديرٌ الَّذينَ أُخْرِجوُا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا انْ يَقوُلوُا رَبُّنَا اللَّهُ) «1»

به كسانى كه مورد حمله جنگى قرار مى‌گيرند اجازه جهاد داده شد، به اين سبب كه آنان ستم‌ديده‌اند و بى‌شك خداوند بر يارى آنان تواناست. آنان كه از سرزمينشان به ناحق اخراج شدند، جز اين كه مى‌گفتند پروردگار ما الله است.

رفع ستم:

پس از آنكه مسلمانان راه مدينه را در پيش گرفتند، مشركان بى‌تفاوت نماندند.

عده‌اى را از رفتن بازداشتند و تعدادى را از نيمه راه بازگرداندند. تعدادى از مسلمانان كه توانايى رفتن به مدينه را نداشتند، نيز در مكّه ماندند. اين گروه بشدت تحت فشار بودند،

----------------

(1) - حج، آِیه 39-40