هدف رسول خدا (ص) از مكاتبه با سران كشورها

پيامبر گرامى اسلام (ص) به تعداد زيادى از سران كشورها، از جمله ايران، مصر، بحرين، روم، حبشه و عمان نامه نوشته است. ترديدى نيست كه پذيرش حاكميت و اقتدار پيامبر اسلام (ص)، با توجه به اينكه جزيرةالعرب پيشينه درخور توجهى درسياست نداشت براى اين كشورها دشوار بود. بااين وجود كار پيامبر (ص) موفقيّت آميز بود.

بطور كلى، اهداف رسول خدا (ص) از فرستادن نامه به زمامداران را مى‌توان در موارد زير خلاصه كرد:

1- ظهور اسلام، حقيقتى بود كه بايد همه جهانيان از آن آگاه مى‌شدند.

2- پايه تبليغ اسلام بر دعوت است و تا جايى كه ممكن باشد به زور متوسل نمى‌شود. با اين نامه‌ها گام نخستين در تبليغ دين برداشته شد و حجّت بر زمامداران تمام گرديد.

3- اين نامه‌ها در سياست خارجى پيامبر (ص) يك اقدام بسيار مهم بود، زيرا رابطه حكومت اسلامى رابا جهان خارج توسعه مى‌داد و دوستان و دشمنانش را معيّن مى‌كرد.

4- اين نامه‌ها هدفهاى آينده مسلمانان را روشن مى‌ساخت و به آنان مى‌آموخت كه بايد براى اداى رسالت جهانى خويش آماده باشند.

5- روزى كه رسول خدا (ص) پيكها را فراخواند و مأموريتشان راابلاغ كرد، به آنان سفارشهايى فرمود كه تا حدودى روشن‌كننده اهداف آن حضرت نيز مى‌باشد؛ ايشان فرمود:

«انْصِحُوا لِلَّهِ فى عِبادِهِ فَانَّهُ مَنِ اْستَرْعى‌ شَيْئاً مِنْ امُورِالنَّاسِ ثُمَّ لَمْ يَنْصَحْ لَهُمْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ اْلجَنَّةَ» «1»

به خاطر خداوند خيرخواه بندگانش باشيد. چرا كه هركس زمام كارى از مردم را به دست گيرد و در باره آنها خيرخواهى نكند، خداوند بهشت را بر او حرام كرده‌است.

اين فرمايش رسول خدا (ص) نشان مى‌دهد كه آن حضرت در مقام يك زمامدار جهانى خود را موظف به خيرخواهى مردم مى‌دانست و يكى از دلايل نوشتن نامه‌ها نيز خيرخواهى بوده است.

---------------

(1) - مكاتيب الرسول، ص 31