مقوقس تحت تأثير قرار گرفت. روزى ديگر با فرستاده رسول خدا (ص) به دور از چشم ديگران به گفتگو نشست واطلاعات بيشترى در باره آن حضرت كسب كرد. آن گاه اظهار داشت كه او نيز منتظر آمدن پيامبرى بوده، اما چنين مى‌پنداشته است كه آن پيامبر در سرزمين شام ظهور خواهد كرد. سپس افزود كه در حال حاضر مردم اين سرزمين اسلام را نمى‌پذيرند اگر مسأله گرايش به اسلام مطرح شود آنها شورش خواهند كرد.

سپس نويسنده‌اش را خواست تا پاسخ نامه رسول خدا (ص) را بنويسد. «1»

نامه مقوقس بسيار محترمانه بود ونكاتى كه در آن يادآور شده، بيانگر آن است كه پيامبرى رسول خدا (ص) را پذيرفته بود، اما به دلايلى نخواست ابراز كند، همچنين مقوقس هديه‌هاى چندى براى رسول خدا (ص) فرستاد. «2»

قيصرروم‌

امپراتورى روم سرزمينى پهناور بود. دولتى نيرومند داشت. رسول خدا (ص) براى «هِرَقْل» حاكم اين سرزمين نامه‌اى نوشت و او را به اسلام دعوت كرد.

از آنجا كه دين روميان مسيحى بود، آن حضرت در نامه‌اش، همانند نامه مقوقس، بر اصل مشترك همه اديان آسمانى يعنى توحيد تأكيد ورزيد. «3»

فرستاده پيامبر (ص) نامه را نزد قيصر روم برده و بدون رعايت تشريفات معمول بدو داد. قيصر وقتى نامه را گشود و در آغاز آن جمله «بسم الله الرحمن الرحيم» را ديد، گفت:

اين نامه‌اى است كه پس از سليمان پيغمبر، مانند آن را نديده‌ام. «4»

آن گاه دستور داد فردى از اهل مكه را پيدا كنند تا در باره پيامبر اسلام از او چيزهايى بپرسد. برحسب اتفاق ابوسفيان را يافتند. قيصربا وى به گفتگو پرداخت و سئوالهاى چندى پرسيد، كه موضوع آنها مسائلى مانند حسب و نسب پيامبر، چگونگى برخورد مردم، پيروان آن حضرت، جنگ با او، اخلاق پيامبر و نيز محتوى تعاليم آن حضرت بود

---------------

(1) - همان، ص 100

(2) - همان، ص 101

(3) - همان، ص 105

(4) - همان، ص 108-109