امام خمينى قدّس سرّه در دوران اختناق دو كار اساسى انجام داد. اول آنكه ارزشهاى والا و اصيل اسلامى را به مردم شناساند و جامعيت اسلام براى زندگى بشر و حكومت اسلامى را مطرح ساخت. دوم آنكه ماهيت و چهره واقعى ابرقدرتها و نوكران آنان را به جهانيان معرفى كرد. سردمداران رژيم شاه به دستور آمريكا امام را تحت فشار قرار دادند. از نشر كلام او بشدت جلوگيرى كردند. كسى كه عكس، كتاب، نوشته يا رساله امام را نزد خود داشت، دستگير و شكنجه مى‌شد. با اين وجود، امام به روشنگرى ادامه داد و از تبعيد و تهديد نهراسيد. روحيه شجاعت امام در همگان اثر كرد. شكنجه‌گاهها به مراكز و مكانهاى خودسازى انقلابيون تبديل شد؛ بويژه روحانيونى كه از نزديك با امام در ارتباط بودند، رنج بيشترى كشيدند و استقامت بيشترى ورزيدند. تعداد زيادى از انقلابيون در زندآنهابه شهادت رسيدند، اما انقلاب همچنان رو به گسترش و توفندگى مى‌رفت.

اختناق در ايران محدود به زمان انقلاب اسلامى نيست. رژيم شاهنشاهى سراسر اختناق بود. كارى كه امام خمينى قدس سرّه انجام داد آن بود كه اين درد را به مردم ايران شناساند و دست رژيم شاهنشاهى را رو كرد. تا آن روز مردم شلاق خوردند، شكنجه شدند و رنج بردند، امّا مقاومت كردند. امام به مردم آموخت كه چگونه بايد فرياد بزنند و در راه پاسدارى از دين و آيين خود ايستگادگى بكنند.

امام قدرت ملتها را به قدرتهاى بزرگ نشان داد و به آنان فهماند كه با زور سرنيزه نمى‌توان استقامت مردم را درهم شكست. قدرتهاى بزرگ، قدرت مذهب را به حساب نمى‌آوردند؛ براى ملت نيز ارزشى قائل نبودند چنين مى‌پنداشتند كه اگر اين دو را تحت فشار قرار دهند، از حركت باز مى‌مانند، ولى امام خمينى قدس سرّه در سخت‌ترين شرايط با تكيه بر قدرت اسلام بر سر ابرقدرتها فرياد زد و با به حركت درآوردن امواج انسانى، قدرت مردم مسلمان را به آنان نشان داد.

بدين ترتيب دوران اختناق انقلاب اسلامى نيز همانند اختناق زمان پيامبر (ص) دوره سازندگى انقلابى شد و فكر و ذهن مردم روشن گرديد و زمينه يك تحول بزرگ تاريخى پديد آمد، تحولى كه استبداد را برانداخت و استعمار را بيرون راند.