خلاصه

تشكيل حكومت اسلامى در مدينه، آمادگى دفاعى مسلمانان را ايجاب مى‌كرد.

پس از هجرت رسول خدا به مدينه ساختار اجتماعى اين شهر از سه گروه: مسلمانان، يهوديان و منافقان تشكيل مى‌شد كه با تدبير آن حضرت همه از حقوق شهروندى برابر بهره‌مند بودند.

وجود دشمنانى چون يهود و اشراف قريش كه موقعيت آنان به خطر افتاد، انگيزه‌اى بود كه مسلمانان به جاى پرداختن به امور عادى و توسعه زراعت در مدينه به امور نظامى اهميت بدهند.

پيش از نبرد سرنوشت‌ساز بدر، هشت غزوه و سريه به وسيله مسلمانان صورت گرفت: سريه حمزةبن‌عبدالمطلب، سريه عبيدبن‌حارث، سريه سعدبن‌ابى‌وقاص، غزوه ابواء، غزوه بواط، غزوه عشيره، سريه عبدالله‌بن‌جحش و غزوه بدر اولى.

لشكريان اسلام در اين نبردها بيشتر ازمهاجران بودند. دليل اين امر نيز نداشتن تعهد نظامى مردم مدينه و انگيزه‌هاى نيرومند مهاجران براى جنگ عليه مشركان مكه بود.

مانورهاى نظامى كه در اين دوره انجام شد، چهار پيامد مفيد براى مسلمانان داشت:

1- روحيه اعتماد به نفس آنان را تقويت كرد.

2- با تعدادى از قبايل اطراف مدينه پيمانهاى مشترك سياسى- نظامى بسته شد.

3- مشركان قريش كه تا آن روزگار تنها حاكم جزيرةالعرب به شمار مى‌آمدند، مورد تهديد واقع شدند.

4- اين عمليات محدود، مسلمانان را كارآزموده ساخت.

پرسش‌

1- ضرورت آمادگى دفاعى مسلمانان را بنويسيد.

2- ساختار اجتماعى شهر مدينه، پس از هجرت، چگونه بود؟

3- چه غزوه و سريه‌هايى تا قبل از جنگ بدر انجام شد؟

4- لشكريان اسلام در اين غزوه‌ها از چه كسانى تشكيل مى‌شد؟

5- پيامدهاى مانورها براى جامعه اسلامى چه بود؟

6- آيا نمى‌شد مسلمانان پس از هجرت به مدينه به زندگى عادى خود بپردازند؟ چرا؟