درس دوم

مقداد، جارية بن قدامه

مقداد در دوران رسالت‌

مقداد در زمره افرادى بود كه در روزهاى نخست در مكه اظهار اسلام كردند. از اين رو، وى آزار و اذيت قريش را تحمل كرد و در سال ششم بعثت با دومين گروه مسلمانان مهاجر كه از شدت سختگيرى دشمنان به ستوه آمده بودند، به حبشه رفت و بعد از مدتى به مكه بازگشت. [1]

سپس در سال اوّل هجرى به مدينه آمد و پيامبر (ص) در جريان عقد اخوت ميان مهاجر و انصار، بين مقداد و عبداللّه بن رواحه عقد برادرى خواند [2] و دختر عموى خود «ضُباعه» را به عقد مقداد درآورد. [3]

مقداد مجموعه‌اى از فضايل و مناقب بود، انواع فضيلتها از قبيل سبقت در اسلام و هجرت، علم، استقامت، ثبات، جوانمردى و نجابت را دارا بود. از اين رو، مفسران بر اين اعتقادند كه آيه‌هاى 100 سوره توبه، 107 سوره كهف، 2 سوره انفال و 2 سوره محمّد (ص) در شأن وى نازل شده [4] و روايات بسيارى از پيامبر گرامى اسلام و ائمه معصومين در مورد منزلت والاى مقداد آمده است. [5] علاوه بر اين، مقداد رواياتى نيز از پيامبر نقل كرده است كه علماى شيعه و سنى در كتابهاى خود آورده‌اند. [6] در اينجا تنها به نقش وى در جنگها اشاره مى‌كنيم:

[1] . اسدالغابه، ج 4، ص 409، دار احياء التراث، بيروت

[2] . اصابه، ج 2، ص 306، دار صادر، بيروت

[3] . بحارالانوار، ج 22، ص 437، بيروت

[4] . بحار، ج 22، ص 323-327؛ تفسير قمى، ج 2، ص 301

[5] . به عنوان نمونه به بحار، ج 22، ص 321-324-331 رجوع كنيد

[6] . اعلام، زركلى، ج 8، ص 205