مقداد تا زنده بود همواره با روش خليفه مبارزه كرد و هرگز در نماز به او اقتدا نكرد و او را به لقب امير مؤمنان نخواند. [1]

سرانجام پس از عمرى تلاش توأم با حماسه و افتخار و جانبازى در راه پيامبر (ص) و امام على (ع) در سن هفتاد سالگى (سال 33 ه) وفات يافت. مسلمانان پيكر او را از جُرُف (محلّى در يك فرسخى مدينه) به طرز باشكوهى تا مدينه تشييع كرده و در قبرستان بقيع به خاك سپردند. [2]

جارية بن قدامه‌

جارية بن قدامه از بزرگان طايفه تميم و از اصحاب رسول خدا و ياوران صديق امام على و امام حسن عليهما السلام بود و عصر پيامبر (ص) را درك كرد [3] و در زمره راويان حديث درآمد، بگونه‌اى كه مردم بصره و مدينه رواياتى را از طريق او نقل مى‌كردند. [4]

جاريه در عصر امام على (ع)

پس از رحلت پيامبر (ص)، جاريه راه مستقيم و حق را كه امام على (ع) تجلّى آن بود برگزيد و تا پايان عمر بر آن استوار ماند.

جاريه در عهد خلفا هيچ مسئوليتى نپذيرفت. وى كه از سالها پيش به بصره هجرت كرده بود، همچنان در آنجا ماند، تا آنكه امير مؤمنان (ع) به خلافت رسيد. جاريه حكومت امام را در آن شهر اعلام كرد و از مردم بيعت گرفت [5] و از آن پس، به صحنه سياست جامعه اسلامى وارد شد.

جاريه يكى از فرماندهان نيرومند و پرنفوذ لشكر امام على (ع) بود و به خاطر برخوردارى از ويژگيهاى والايى مانند بينش گسترده دينى و سياسى، آگاهى و شناخت عميق نسبت به خاندان پيامبر (ص)، قاطعيت و صلابت بى‌نظير، قدرت فرماندهى و مديريت و ... در جمع مردم و ياران‌ امام چهره‌اى محبوب و كاردان به شمار مى‌آمد.

[1] . سفينة البحار، ج 2، ص 409

[2] . طبقات، ج 3، ص 163

[3] . تنقيح المقال، ج 1، ص 206، مكتبة المرتضويه نجف؛ اعيان الشيعه، ج 4، ص 58

[4] . اسد الغابه، ج 1، ص 263

[5] . اعيان الشيعه، ج 4، ص 59