منذر» ديده مى‌شود. حنظله كه محكوم به قتل بود از نعمان يك سال مهلت خواست تا نزد قبيله‌و خاندانش برود و بر گردد. نعمان از او ضامن خواست. فردى به نام «شريك بن عَدِى» ضامن او شد. هيچ عاملى جز اعتقاد به صدق گفتار و وفاى به عهد وى را به انجام اين اقدام پشتگرم نكرد. «حنظله» در موعد مقرّر برگشت، درحالى كه نيامدن برايش آسان بود؛ سرانجام نيز از سوى نعمان بخشيده شد. [1]

عجيب تراز اين، داستان وفاى به عهد فردى به نام «صموئيل» است. كسى نزد وى امانتى گذاشت و به سفر رفت و درهمان جا مرد. امير قبيله وى براى «صموئيل» پيغام فرستاد كه آن مال و اسلحه را بدهد اما او امتناع كرد و گفت: در پيمان خود مكر نمى‌كند؛ درامانت خيانت نمى‌كند وترك وفاى به عهد نخواهد كرد. امير سپاهى به جنگ وى فرستاد. سپاهيان او را در قلعه‌اش محاصره كردند و پسرش را گروگان گرفته، تهديد به قتل كردند، «صموئيل» در پاسخ گفت:

«پيمانم را نمى‌شكنم و عهد خود را باطل نمى‌كنم، هر كار مى‌خواهيد بكنيد. پسر صموئيل در جلو چشمانش كشته شد اما او تسليم نشد و سپاهيان نااميد باز گشتند. اموال نزد وى بود تا آنكه وارث مال آمده، مال را باز پس گرفتند.» [2]

اسلام بر وفاى به عهد مهر تأييد نهاد و بدان سفارش كرد. رسول خدا (ص) خود به اين خصلت نيك اهميت ويژه مى‌داد و به تمام پيمانهايى كه پس از تشكيل حكومت اسلامى با قبايل عرب بسته بود، تا زمانى كه دشمن آن را نقض نمى‌كرد، وفادار بود.

قرآن كريم درباره وفاى به عهد مى‌فرمايد:

(وَأَوْ فُوا بِالْعَهْدِ انَّ الْعَهْدَ كانَ مَسْئُولًا) [3]

به پيمان وفا كنيد، همانا پيمان مورد پرسش خواهد بود.

رسول خدا (ص) فرموده است:

[1] تاريخ تمدن اسلام ، ج 4، ص 35.

[2] همان مدرك .

[3] اسراء، آيه 34.