2. اگر زن در مواردى كه اطاعت شوهر لازم است، از او اطاعت نكند، گناهكار است و حق غذا، لباس، منزل و همخوابى ندارد، ولى مهر او از بين نمى‌رود. [1]

3. اگر زنى كه از شوهر اطاعت مى‌كند، از او خرجى بخواهد، ولى شوهر به او خرجى ندهد، مى‌تواند جهت الزام شوهر بر پرداخت نفقه به حاكم شرع و اگر ممكن نباشد به مؤمنان عادل و اگر آن هم ممكن نباشد به ديگران مراجعه كند. [2]

4. اگر الزام شوهر بر دادن نفقه ممكن نباشد، زن مى‌تواند در هر روز به اندازه خرجى آن روز، بدون اجازه از مال شوهرش بردارد و اگر چنين كارى ممكن نباشد و زن به ناچار معاش خود را تهيه كند، در موقعى كه به تهيه معاش اشتغال دارد، اطاعت شوهر بر او واجب نيست. [3]

5. اگر زن به جهت عذر شرعى يا عقلى مانند حيض، احرام، اعتكاف واجب و بيمارى نتواند تمكين كند، يا اگر با اجازه شوهر به سفرِ واجب يا مستحب برود نفقه‌اش از بين نمى‌رود. [4]

6. اگر زن بدون اجازه شوهر به مسافرت مستحب يا مباح برود، يا بدون اجازه او از خانه بيرون رود، نفقه‌اش از بين نمى‌رود. [5]

نفقه خويشان و نزديكان‌

خويشاوندان در اينجا عبارتند از:

1. فرزندان و نوه‌ها، اگر چه پايين‌تر روند (مانند نبيره و نتيجه)؛

2. پدر و مادر و پدربزرگها و مادربزرگها، اگر چه بالاتر روند.

نفقه اين دو دسته- خواه مرد باشند يا زن، كوچك يا بزرگ، مسلمان يا كافر- به تفصيلى كه مى‌آيد، بر مرد واجب است؛ ولى نفقه ديگر نزديكان، به ويژه كسانى كه از او ارث مى‌برند، استحباب دارد.»

1. همان، مسئلة 2413.

2. همان، مسئلة 2416.

3. همان.

4. تحرِیر الوسِیله، ج 2، ص 280، مسئلة 5.

5. همان.

6. همان، ص 285، مسئلة 1.