بر هر كس كه مىخواهد به تجارت و ساير انواع كسب
اشتغال ورزد، واجب است احكام و مسائل مربوط به آن را ياد بگيرد، تا صحيح آن را از
فاسدش باز شناسد و از ربا سالم بماند و مقدار لازم، آن است كه حكم تجارت و
معاملهاى را كه انجام مىدهد در همان موقع انجام دادن- هرچند از روى تقليد-
بداند. [1]
آداب خريد و فروش
تجارت و كسب، آداب ويژهاى دارد كه به پارهاى از
آنها اشاره مىكنيم:
الف- مستحبات
1- ميانهروى در كسب مال بهطورى كه آدمى نه كوتاهى
كند و نه حريص باشد.
2- پذيرش بر هم زدن معامله در صورتىكه طرف مقابل از
معامله پشيمان شود.
3- مساوات بين مشتريان در قيمت، بهطورى كه ميان چانه
زننده و غير آن فرق نگذارد؛ البته اگر به خاطر فضيلت و دين و مانند اينها فرق
بگذارد ظاهراً اشكال ندارد.
4- جنس را براى خود كمتر بخواهد و (به ديگران) بيشتر
و سنگينتر بدهد.
ب- مكروهات
1- تعريف كردن از كالاى خويش و بدگويى از جنسى كه
مىخرد.
2- وارد در معامله ديگران شدن.
3- قسم راست خوردن در معامله.
4- معامله كردن در جايى كه عيب (جنس) در آن جا مخفى
مىماند.
5- قبل از همه براى معامله وارد بازار شدن و ديرتر از
همه خارج شدن.
6- معامله با فرومايگان و افراد لاابالى.
7- سود گرفتن از مؤمنان، مگر در حال ضرورت يا درصورتى
كه جنس را براى خريد