به‌هم زدن معامله‌

خريدار و فروشنده در بعضى موارد مى‌توانند معامله را به هم بزنند از جمله:

1- چنانچه از مجلس معامله متفرق نشده باشند.

2- خريدار يا فروشنده گول خورده باشد.

3- در معامله قرارداد كنند كه تا مدت معينى هر دو يا يكى از آنان بتوانند معامله را به‌هم بزنند.

4- كالايى كه خريده معيوب بوده و بعد از معامله، عيب آن را بفهمد.

5- فروشنده يا خريدار، مال خود را بهتر از آنچه هست نشان دهد و طورى كند كه قيمت مال در نظر مردم زياد شود، بعداً معلوم شود كه آن‌گونه نبوده است.

6- فروشنده يا خريدار شرط كند كه كارى انجام دهد، يا شرط كند مالى را كه مى‌دهد طور مخصوصى باشد و به آن شرط عمل نكند كه در اين صورت ديگرى مى‌تواند معامله را به هم بزند.

7- فروشنده خصوصيات جنس معينى را كه مشترى نديده به او بگويد بعد معلوم شود طورى كه گفته نبوده است كه در اين صورت مشترى مى‌تواند معامله را به هم بزند.

8- حيوانى را خريده باشد كه خريدار تا سه روز مى‌تواند معامله را به‌هم بزند.

9- فروشنده نتواند جنسى را كه فروخته تحويل دهد، مثلًا اسبى را كه فروخته فرار نمايد كه در اين صورت مشترى مى‌تواند معامله را به هم بزند. [1]

كسب‌هاى حرام‌

الف- خريد و فروش اعيان نجس‌

1- كاسبى با اعيان نجس جايز نيست؛ البته در عموميت اين حكم اشكال است. ليكن در مورد خريد و فروش و عوض و معوّض قراردادن آن، احتياط ترك نشود. [2]

[1] - مسألۀ 2124

[2] - تحريرالوسيله، ج 1، ص 493، مسألۀ 1