هلاك يا ضرر قابل اعتنا، يقينى باشد يا گمانى و يا حتى محتملى كه در نظر عقلا معتبر باشد. [1]

بنابراين، معالجه با چيزى كه ضرر قطعى دارد و ضرر آن هم فوراً بروز مى‌كند، در صورتى كه ضرر بزرگتر و شديدترى با آن دفع شود، جايز است؛ مانند قطع عضوى از بدن براى عدم سرايت بيمارى آن به ديگر اعضا و در نتيجه هلاك بيمار، به شرط اين كه اين اقدام، مورد تأييد عقلا باشد و پزشك معالج، فردى ماهر و محتاط باشد. [2]

7- تشريح ميّت و پيوند اعضا

موضوع تشريع ميت و پيوند اعضا از موضوعات مبتلا به و كاربردى در نظام پزشكى عصر حاضر مى‌باشد كه براى آشنايى با مسائل فقهى مربوط به آن استفتائاتى كه از محضر مقام معظم رهبرى حضرت آيت‌الله خامنه‌اى در اين موضوع شده است را بيان مى‌كنيم:

س 1: بررسى بيمارى‌هاى قلب و عروق و برگزارى سلسله مباحث راجع به آن، براى كشف مسائل جديد، مستلزم دستيابى به قلب و عروق افرادى است كه از دنيا رفته‌اند، تا معاينه و آزمايش بر روى آنها انجام شود، با توجه به اين كه آنان بعد از آزمايشات و بررسى‌ها بعد از يك روز يا بيشتر اقدام به دفن آنها مى‌كنند، سؤال اين است:

1- آيا انجام اين بررسى‌ها بر روى جسد فرد مسلمان جايز است؟

2- آيا دفن قلب و عروقى كه از جسد ميّت برداشته شده‌اند، جدا از آن جسد، جايز

[1]- ر. ك: همان، ص 144، مسأله 2 و 3.

[2]- همان، مسأله 4.