فصل چهارم

تعزيرات‌

در اسلام به‌منظور جلوگيرى از جرايمى غير از زنا و لواحق آن، سرقت، شرابخوارى و ... مجازات‌هايى مقرر گرديده است كه در فقه از آن به «تعزيرات» ياد مى‌شود.

مفهوم تعزيرات‌

«تعزيرات» جمع «تعزير»، در لغت به‌معناى ادب كردن و در اصطلاح شرع عبارت از عقوبتى است كه در غالب موارد در اصل شرع براى آن اندازه‌اى معين نگرديده است. [1]

در ماده 16 قانون مجازات اسلامى درباره تعريف تعزير چنين آمده:

«تعزير، تأديب و يا عقوبتى است كه نوع و مقدار آن در شرع تعيين نشده و به نظر حاكم واگذار شده است از قبيل حبس و جزاى نقدى و شلاق كه ميزان شلاق بايستى از مقدار حد كمتر باشد.» [2]

انواع تعزيرات‌

تعزيرات بر دو گونه‌اند: تعزيرات شرعى و تعزيرات حكومتى.

1- تعزيرات شرعى‌

منظور از تعزيرات شرعى مجازات‌هايى است كه براى خاطيان و متخلفان از قوانين شرعى مانند ترك واجبات و ارتكاب محرّمات به اجرا درمى‌آيند. چنان كه حضرت‌

[1] - ر. ك. مسالك الافهام، شهيد ثانى، ج 14، ص 325

[2] - قانون مجازات اسلامى مصوب مجلس شوراى اسلامى و مجمع تشخيص مصلحت نظام