توليد نسل از راه
غير طبيعى به شكلهاى مختلفى صورت مىپذيرد كه از ديدگاه فقهى داراى احكامى ويژه
است:
الف. بهترين نوع
بارورى مصنوعى، آن است كه نطفه مرد به وجه حلال تهيه و توسط خود او به همسرش تلقيح
شود، در اين صورت، فرزندى كه به دنيا مىآيد منسوب به زوجين است؛ مانند فرزند طبيعى.
ب. نطفه مرد از
راه شرعى به دست آيد و توسط غير شوهر، تلقيح شود، در صورتى كه مستلزم نگاه يا تماس
حرام نباشد، جايز است و فرزند متعلق به زن و شوهر است. [1]
ج. به دست آوردن
نطفه مرد يا تلقيح، مستلزم كار حرامى باشد، در اين صورت، تلقيح، جايز نيست، ولى
اگر انجام گيرد، فرزند، مشروع و متعلق به زن و شوهر است. [2]
د. بارورى زن با
نطفه غير همسرش جايز نيست؛ خواه زن، همسر داشته باشد يا نه، و خواه زن و شوهر،
اجازه بدهند يا نه و خواه نطفه از محرم آن زن گرفته شود يا نه.
در اين صورت،
اگر تلقيح انجام گيرد و فرزندى به وجود بيايد كه بدانند نتيجه تلقيح است، بدون شك
پدر اين فرزند، شوهر اين زن نيست. [3]
ه. ممكن است بر
اثر پيشرفت علم و فنّاورى، در آينده، بارورى مصنوعى تنوع يابد از جمله:
- نطفه مرد را
از ميوهها و حبوبات و امثال اينها بهدست آورند و به زن تلقيح كنند و از اين طريق
كودكى بهوجود بيايد. در اين صورت، فرزند از آنِ مادر است و به كس ديگرى تعلّق
ندارد. [4]
- نطفه مرد را
در دستگاهى شبيه ماشين جوجهكشى، پرورش دهند و فرزندى توليد شود، چنين فرزندى،
تنها به مرد تعلّق دارد. [5]