درس يازدهم

شرايط امر به معروف و نهى از منكر [1]

1- شناخت معروف و منكر (علم)

كسى كه امر به معروف و نهى از منكر مى‌كند، بايد بداند آنچه شخص مكلّف به جا نمى‌آورد واجب است به جا آورد و آنچه به جا مى‌آورد بايد ترك كند. بنابراين، امر و نهى بر كسى كه معروف و منكر را نمى‌شناسد، واجب نيست. [1]

گستره و مصاديق معروف و منكر

معروف و منكر دايره بسيار وسيعى دارد و همه تعاليم اعتقادى، اخلاقى، عبادى، سياسى، اقتصادى و اجتماعى اسلام را شامل مى‌شود.

اسلام چون نخواسته است، موضوع امر به معروف و نهى از منكر را به امور معين مثل عبادات، معاملات، اخلاقيات، محيط خانوادگى و ... محدود كند از كلمه عام «معروف» يعنى هر كار خير و نيك و نقطه مقابلش «منكر» يعنى هر كار زشت استفاده كرده است. [2]

مصاديق معروف‌هاى قابل توجه عبارتند از: ايمان به مبدأ و معاد، نماز و روزه، خمس و زكات، نيكى به پدر و مادر، صله رحم، اطاعت از رهبرى، وجدان كار و انضباط اجتماعى و اقتصادى، حضور در صحنه و حفظ دستاوردهاى انقلاب اسلامى، احترام به قوانين و مقررات، دقت در حفظ بيت‌المال و ....

[1] تحرِیر الوسِیله، ج 1، ص 465.

[2] حماسة حسِینِی، شهِید مطهرِی (ره)، ج 2، ص 77.