3- اگر از مسافرى كه بايد نماز را شكسته بخواند نماز ظهر يا عصر يا عشا قضا شود، بايد آن را دو ركعتى قضا نمايد؛ اگر چه در غير سفر بخواهد قضاى آن را به جا آورد.

همچنين اگر از كسى كه مسافر نيست يكى از اين سه نماز قضا شود، بايد چهار ركعتى قضا نمايد، اگر چه در سفر بخواهد آن را قضا نمايد. (م 1368)

4- اگر فراموش كند كه مسافر است و نماز را تمام بخواند، چنانچه در وقت يادش بيايد، بايد شكسته به جا آورد و اگر بعد از وقت يادش بيايد، قضاى آن نماز بر او واجب نيست. (م 1362)

سؤال 1- نماز و روزه سربازانى كه مى‌دانند بيش از ده روز در مكانى مى‌مانند، ولى از خود اختيارى ندارند، چه حكمى دارد؟

جواب- با اطمينان به اين كه ده روز يا بيشتر در يك مكان خواهند ماند، واجب است كه نماز خود را تمام بخوانند و روزه بگيرند. [1]

سؤال 2- كسى كه رانندگى ماشين شغل ثابت و دائمى او نيست، ولى براى مدت كوتاهى وظيفه رانندگى به او محول مى‌شود مثل سربازانى كه وظيفه رانندگى را در پادگان‌ها و پاسگاهها و غير آنها برعهده مى‌گيرند، آيا اين افراد حكم مسافر را دارند يا آن كه واجب است نماز خود را تمام خوانده و روزه بگيرند؟

جواب- اگر از نظر عرف، رانندگى در آن مدت موقت شغل آن‌ها محسوب شود، حكم ساير رانندگان را خواهند داشت. [2]

سؤال 3- آيا معيار حد ترخص شنيدن صداى اذان از خانه‌هاى طرفى است كه مسافر از آن طرف شهر خارج يا داخل آن مى‌شود يا اين كه معيار اذان وسط شهر است؟

جواب- معيار، شنيدن اذان آخر شهر از طرفى‌است كه‌مسافر ازآن خارج و يا داخل مى‌شود. [3]

سؤال 4- حدود دوازده سال است كه در شهرى بدون اين كه قصد زندگى دائمى در آن را داشته باشم، ساكن هستم. آيا شهر وطن من محسوب مى‌شود؟ چه مدتى لازم است تا آن شهر وطن من شود و چگونه مى‌توان احراز كرد كه عرف آنجا را وطن من مى‌داند؟

1- رساله اجوبة الاستفتائات، ص 130.

2- همان، ص 131.

3- همان، ص .