فصل اوّل

قضاوت و شهادت‌

الف: قضاوت‌

«قضاوت» كه عبارت از داورى كردن براى رفع نزاع و كشمكش در ميان مردم است، يكى از منصب‌هاى بزرگى است كه از جانب خداوند متعال براى پيغمبر 6 و امامان معصوم 7 و از جانب آنان براى فقيه جامع‌الشرايط تعيين شده است. [1]

منصب قضاوت در ديدگاه اسلام يكى از ارزشمندترين و در عين حال خطرناك‌ترين مناصب اجتماعى است؛ قاضى نيز در يك نگاه نماينده خدا و با فضيلت‌ترين انسان‌ها [2] و در نگاه ديگر از شقى‌ترين مردم شمرده شده است؛ زيرا به تعبير امير مؤمنان 7 او در جايگاهى مى‌نشيند كه يا انبيا و اوصيا در آن قرار مى‌گيرند و يا اشقيا بر آن تكيه مى‌زنند [3] و فاصله اين دو، فاصله بهشت و دوزخ است!

صفات قاضى‌

در اسلام نسبت به شرايط قاضى بسيار سخت‌گيرى شده و اين امر نشانگر اهميتى‌

1- تحرِیر الوسِیله، امام خمِینِی (ره)، ج 2، ص 404.

2- ر.ک. ص (38)، آِیة 26: (درباره حضرت داود 7 مِی‌فرماِید: (ِیَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ) = اِی داود! ما تو را نماِیندة خود در زمِین قرار دادِیم، پس در مِیان مردم بحق داورِی کن).

3- ر.ک. وسائل الشِیعه، شِیخ حرّ عاملِی، ج 18، ص 7.