2- كسى را به
اعتقاد اين كه خونش مباح است يا به اعتقاد قصاص، بكشد، سپس خلاف آن آشكار شود.
3- به گمان اين
كه مقتول، شكار است (به آن تير بزند)، سپس معلوم شود كه انسان بوده است [1].
4- قتل غير عمدى
در تصادفات رانندگى كه مستند به فعل راننده باشد و يا بر اثر تفريط [بى احتياطى،
ماهر نبودن و رعايت نكردن راهنمايى رانندگى] صورت گيرد. در حكم «شبه عمد» خواهد بود
[2].
ج- قتل خطاى
محض: قتل خطاى محض آن است كه فاعل نه قصد انجام كار (موجب قتل) را دارد و نه قصد
كشتن كسى را؛ مانند آن كه براى شكار، تيرى رها كند يا سنگى بيندازد، ولى به انسانى
بخورد و او را بكشد [3].
حكم
اقسام قتل
قتل عمد موجب
قصاص مىشود. مگر اين كه اولياى مقتول به ديه يا كمتر و يا بيشتر از آن راضى
شوند [4]. قتل شبه عمد موجب ديه است و شخص جنايت كار بايد ديه را از اموال خود
بپردازد [5]. قتل خطاى محض نيز موجب ديه است، ولى ديه آن را بايد عاقله بپردازد
[6]. (كه توضيح آن خواهد آمد.)
بيان ديه اقسام
سه گانه قتل بدين قرار است:
الف- ديه قتل
عمد: در مواردى از قتل عمد كه ديه معيّن مىشود و نيز در صورتى كه به پرداخت مطلق
ديه مصالحه شود، مقدار آن يكى از موارد ذيل است:
1- صد شتر (داخل
شده در 6 سالگى)؛
1- تحرِیر الوسِیله، ج 2، ص 554، مسأله 6.
2- همان، ص 565،
مسأله 7.
3- همان، ص 554،
مسأله 7.
4- براِی
توضِیح بِیشتر، ر.ک.به: تحرِیر الوسِیله، ج 2، ص 533 ـ 534،
مسأله 1 و 2.