اين مبلغ را نپردازد، كارمندان آن اداره كار او را انجام نخواهد داد، آيا عنوان رشوه بر اين مبلغ صدق مى‌كند؟ و آيا اين عمل حرام است يا اينكه اضطرارى كه باعث پرداخت آن براى انجام كار ادارى او شده، عنوان رشوه را از آن بر مى‌دارد و در نتيجه حرام نخواهد بود؟

جواب: پرداخت پول يا اموال ديگر از طرف فرد مراجعه كننده به كارمندان ادارات كه مكلف به ارائه خدمات ادارى به مردم هستند، و حتما منجر به فساد ادارات خواهد شد، عملى است كه از نظر شرعى حرام محسوب مى‌شود و توهّم اضطرار، مجوّز او در انجام اين كار نيست. [1]

سؤال 6. قاچاقچيان به بعضى از كارمندان مبالغى پول در برابر چشم پوشى آنان از مخالفت و نقض قانون پرداخت مى‌كنند و در صورتى كه كارمند درخواست آنان را قبول نكند تهديد به قتل مى‌شود. در اين صورت كارمند چه وظيفه‌اى دارد؟

جواب: دريافت هرگونه مبلغى در برابر تغافل و چشم پوشى از اعمال خلاف قانون قاچاقچيان جايز نيست. [2]

1. همان، س 1248.

2. همان، س 1249.