4- اگر ضامن، دين مدّت دار را به طور حالّ يا به كمتر از مدّت آن، ضمانت كند سپس آن را ادا كند؛ حق رجوع به بدهكار را ندارد، مگر بعد از رسيدن وقت آن. [1]

سؤال: كسى كه در حساب بانكى خود موجودى ندارد، آيا مى‌تواند چكى را به عنوان وثيقه ضمانت از شخص ديگرى، صادر كند؟

جواب: ميزان در اين گونه امور قوانين نظام جمهورى اسلامى است. [2]

سؤال: از شخصى مقدارى طلب داشتم كه در پرداخت آن كوتاهى مى‌كرد، در نتيجه يكى از اقوام او چك مدّت دارى را به مقدار مبلغ قرض، به من داد به اين شرط كه به او در پرداخت بدهى مهلت بدهم، بدين ترتيب او ضامن شد كه اگر بدهكار قرض خود را تا سر موعدِ چك ندهد، آن را بپردازد، سپس فرد بدهكار فرار كرد و مخفى شد و در حال حاضر دسترسى به او ندارم، آيا شرعا جايز است كه همه قرض را از ضامن بگيرم.

جواب: اگر بر وجه صحيح شرعى ضامن شده باشد كه اگر بدهكار قرض خود را تا مدت معيّنى نپرداخت، او آن را به شما بپردازد، جايز است بعد از رسيدن موعد، قرض خود را از او مطالبه كنيد و همه آن را از او بگيريد. [3]

غصب‌

غصب آن است كه انسان از روى ظلم، بر مال يا حق ديگرى مسلّط شود. [4]

نكوهش غصب‌

اسلام، اموال مسلمانان را بر يكديگر حرام كرده و احترام به حريم اموال را بر پيروانش لازم شمرده است. از اين رو، تصرف ناحق در اموال ديگران- اعم از منقول و غير منقول- را غصب و نا مشروع مى‌داند.

1. همان، م 8.

2. اجوبة الاستفتائات، س 1682.

3. همان، س 1683.

4. توضِیح المسائل، ص 351.