سؤال: چند سال پيش از بانك وام گرفته‌ام و آن را به مدت يك سال به حساب بانكى‌ام واريز كردم، و بدون آنكه موفق به استفاده از آن وام شوم، هر ماه قسط آن را مى‌پردازم، آيا به اين وام، خمس تعلق مى‌گيرد؟

جواب: خمس آن مقدار از وام مزبور كه اقساط آن را تا سر سال خمسى از منفعت كسب خود پرداخت كرده‌ايد واجب است. [1]

سؤال: زن و شوهرى براى اينكه خمس به اموال آنها تعلق نگيرد، قبل از رسيدن سال خمسى‌شان، اقدام به هديه كردن سود سالانه خود به يكديگر مى‌كنند، اميدواريم حكم خمس آنها را بيان فرماييد.

جواب: با اينگونه بخشش كه براى فرار از خمس است خمسِ واجب از آنان ساقط نمى‌شود مگر در مقدارى كه بخشش آن عرفاًمناسب شأن هر يك از آن دو است و در مازاد آن خمس واجب است. [2]

سؤال: اگر شخصى مبلغى را قرض بگيرد و نتواند آن را قبل از آن سال ادا كند، آيا پرداخت خمس آن بر عهده قرض دهنده است يا قرض گيرنده؟

جواب: بر قرض گيرنده، خمس مال قرضى واجب نيست. ولى قرض دهنده اگر مال قرضى را از درآمد ساليانه كارش و قبل از پرداخت خمس آن قرض داده است، در صورتى كه بتواند تا آخر سال قرضش را از بدهكار بگيرد، واجب است هنگام رسيدن سال خمسى‌اش خمس آن را بپردازد، و اگر نتواند قرضش خود را تا پايان سال بگيرد، فعلًا پرداخت خمس آن واجب نيست ليكن هر وقت آن را وصول كرد بايد خمس آن را بدهد. [3]

1. همان، س 868.

2. همان، س 857.

3. اجوبة الاستفتائات، س 871.