چند مسأله‌

1- تا خمس مال را ندهد، نمى‌تواند در آن مال تصرف كند اگر چه قصد دادن خمس را داشته باشد. [1]

2- كسى كه خمس بدهكار است نمى‌تواند آن را به ذمّه بگيرد؛ يعنى خود را بدهكار اهل خمس بداند و در تمام مال تصرف كند و چنانچه تصرف كند و آن مال تلف شود، بايد خمس آن را بدهد. [2]

3- كسى كه خمس بدهكار است، اگر با حاكم شرع مصالحه كند، مى‌تواند در تمام مال تصرف نمايد و بعد از مصالحه منافعى كه از آن به دست مى‌آيد مال خود اوست. [3]

4- بنابر احتياط واجب بايد خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عين همان مال بدهد.

ولى خمس‌هاى ديگر را مى‌تواند از همان چيز بدهد يا به مقدار قيمت خمس كه بدهكار است، پول بدهد. [4]

استفتائات رهبرى‌

سؤال: آيا به جايزه‌هايى كه توسط بانكها و صندوق‌هاى قرض الحسنه به افراد پرداخت مى‌شود خمس تعلق مى‌گيرد يا خير؟

جواب: خمس در جايزه‌ها و هديه‌ها واجب نيست. [5]

سؤال: به دخترم يك واحد مسكونى به عنوان جهيزيه عروسى‌اش داده‌ام، آيا اين واحد مسكونى خمس دارد؟

جواب: اگر هبه واحد مسكونى كه به دخترتان بخشيده‌ايد، عرفاً مطابق با شأن شما محسوب مى‌شود، و در بين سال خمسى بخشيده باشيد دادن خمس آن واجب نيست. [6]

1. توضِیح المسائل، م 1790.

2. همان، م 1791.

3. همان، م 1792.

4. همان، م 1789.

5. اجوبة الاستفتائات، م 852.

6. همان، س 855.