درس هشتم

نفقه‌هاى واجب‌

نفقه در لغت به معناى هزينه و خرجى بوده و در اصطلاح فقه، مالى را گويند كه براى ادامه زندگى بر حسب حالِ اشخاص لازم است، و آن عبارت است از خرج خوراك يا خوراك و پوشاك، يا خوراك و پوشاك و مسكن. [1]

نفقه، تنها با يكى از سببهاى سه گانه زوجيت، خويشاوندى و ملكيت واجب مى‌شود.

الف- نفقه همسر

تأمين نفقه همسر از نظر اسلام وظيفه‌اى است كه بر دوش مرد نهاده شده است. اگر مرد از زير بار اين وظيفه شانه خالى كند و نفقه ندهد، علاوه بر اينكه گناهكار مى‌باشد، زن حق دارد اقامه دعوا كند و در صورت اثبات، نفقه خود را از مرد بگيرد.

امام صادق 7 كوتاهى در تأمين هزينه زندگى همسر و افراد تحت تكفل خود را گناه شمرده، مى‌فرمايد:

كَفى‌ بِالْمَرْءِ اثْماً انْ يُضَيِّعَ مَن يَعُولُهُ. [2]

براى گناهكارى مرد همين بس كه در تأمين مخارج افراد تحت تكفّل خود كوتاهى كند.

1. لغت‌نامه دهخدا، ج 48، واژه نفقه.

2. وسائل الشِیعه، ج 15، ص 251.