شرايط وجوب نفقه‌

نفقه همسر، با دو شرط بر مرد واجب است: يكى اينكه همسر دايمى باشد و ديگر اينكه در امور لازم، مطيع شوهر باشد. [1]

تذكّر: لازم نيست زن فقير باشد تا نفقه او بر شوهر واجب شود، بلكه اگر از ثروتمندترين مردم نيز باشد، نفقه او بر شوهر واجب است. [2]

دو نكته‌

1- در موارد زير نفقه زن بر مرد واجب نيست:

الف) همسر غير دايمى.

ب) زن ناشزه.

ج) زنى كه مرتدّ شده و از اسلام برگردد.

د) زنى كه در عده طلاق باين به سر مى‌برد، مگر اينكه حامله باشد.

هـ) زن حامله‌اى كه همسرش فوت كرده، در مدت حملش نفقه ندارد. [3]

تذكر: نفقه زن در عده طلاق رجعى بر مرد واجب است و ساقط نمى‌شود، و همچنين اگر زن به جهت عذر شرعى يا عذر عقلى مانند حيض، احرام، اعتكاف واجب، مريضى يا غير اينها، نتواند خود را در اختيار مرد قرار دهد، نفقه وى ساقط نمى‌شود. [4]

2- در اصطلاح فقه «نشوز» عدم قيامِ زوج يا زوجه به وظايف زناشويى نسبت به ديگرى است. [5]

برخى از مواردى كه زن، ناشزه شمرده مى‌شود عبارت است از:

الف) آماده نساختن خود براى كاميابى شوهر.

ب) برطرف نكردن چيزهاى تنفّر آورى كه با تمتّع و لذّت بردن از او ضديّت دارد.

1. تحرِیر الوسِیله ج 2، ص 313، م 1.

2. همان، ص 319، م 19.

3. همان، ص 314 ـ 313، م 1 و 3 و 6.

4. همان، ص 314، م 5 و 6.

5. لغت‌نامه دهخدا، ج 48، ص 31.