4- معاملات سلف‌

«معامله سلف» كه به آن «سَلَم» نيز گفته مى‌شود- برعكس نسيه- عبارت است از خريد كالاى كلّى در ذمّه كه براى تسليم آن موعدى معين شود به بهايى كه اكنون پرداخت مى‌گردد (مشترى پول را بدهد كه بعد از مدتى كالا به وى تحويل داده شود.)؛ [1] و در معاملات بانكى منظور از معامله سلف، پيش خريد نقدى محصولات توليدى به قيمت معين مى‌باشد. [2]

بانكها مجاز مى‌باشند محصولات توليدى را از اشخاص حقيقى و يا حقوقى بنا به درخواست آنها بخرند در صورتى كه قيمت پيش خريد از قيمت نقدى اين محصولات در زمان انجام معامله بيشتر نباشد. [3]

5- جعاله‌

«جعاله» عبارت است از تعهّد پرداخت پاداش معلوم در برابر كار حلال و مورد توجه عقلا [4]. در معاملات بانكى نيز منظور از آن عبارت است از التزام شخص (جاعل) يا كارفرما به اداى مبلغ يا اجرت معلوم (جعل) در مقابل انجام عمل معين (طبق قرارداد).

طرفى كه عمل را انجام مى‌دهد (عامل يا پيمانكار) ناميده مى‌شود. [5]

در جعاله، بانك يا عامل است و يا جاعل.

در مواردى كه بانك عامل جعاله باشد بايد در قرارداد جعاله، اختيار واگذارى انجام قسمتى از عمل معين به غير را تحت عنوان جعاله ثانوى داشته باشد. در مواردى كه بانك، جاعل جعاله باشد، عامل مى‌تواند با موافقت بانك، انجام قسمتى از كار را به ديگرى واگذار نمايد. [6]

1. تحرِیر الوسِیله، ج 1، ص 543.

2. مجموعه قوانِین و مقررات بانکِی، ص 301.

3. همان، ص 302.

4. تحرِیر الوسِیله، ج 1، ص 586.

5. مجموعه قوانِین و مقررات بانکِی، ص 307.

6. همان، ص 308.