5- شك در تشهّد در حال قيام، بلكه در حالى كه شروع به ايستادن كرده است
(ولى اگر در حال برخاستن براى قيام در انجام سجده شك كند، بايد سجده را به جا
آورد)، (ت، ج 1، ص 200، م 1)
در بناگذاشتن بر انجام جزء مشكوك و اعتنا نكردن به شك بعد از آنكه در غير
داخل شد، فرقى نيست كه آن غير، از اجزاى مستقل باشد، مانند مثالهاى گذشته و يا از
اجزاى غير مستقل؛ مانند شك در آخر سوره نسبت به خواندن اوّل آن و همچنين شك در آخر
آيه نسبت به اوّل آن، بلكه در آخر كلمه نسبت به اوّل آن، (در همه اين موارد بايد
به شك خود اعتنا نكند) اگرچه احتياط مستحب آن است كه (در موارد غير مستقل) آن جزء
مشكوك را به قصد «قُرْبَةً الَى اللَّهِ» (بدون قصد جزئيّت حتمى) به جا آورد. (ت،
ج 1، ص 200، م 2)
يك مسأله
اگر نمازگزار در انجام چيزى شك كند و بعد كشف خلاف شود، دو صورت دارد:
1- در محلّش شك كند و آن را انجام دهد، سپس متوجه شود كه آن را به جا
آورده بود؛
الف- در صورتى كه ركن نباشد، نمازش صحيح است.
ب- اگر ركن باشد، نمازش باطل است.
2- بعد از محل شك كند و به شك خود اعتنا نكند و آن را انجام ندهد، سپس
معلوم شود كه آن را به جا نياورده بود، به دو شرط نمازش صحيح است:
الف- ركن نباشد.
ب- جبران آن ممكن نباشد (به اينكه داخل ركن ديگرى شده باشد) كه اگر تدارك
آن ممكن باشد، بايد جبرانش كند هر چند ركن نباشد. (همان، ص 201، م 5)
3- شك در ركعتهاى نماز
شك مزبور به مجرّد پيدا شدنش، در صورتى كه بعد از آن بر طرف شود، حكمى
ندارد، ولى اگر بعد از پيدا شدن باقى بماند، چنين شكى به شكهاى باطل كننده و صحيح
تقسيم مىشود.