نام کتاب : آشنایی با ابواب فقه نویسنده : نوری، محمد اسماعیل جلد : 1 صفحه : 42
بشرى ارتباط دارد. از ايـن رو، مـوضـوعات فقهى به
جنبه هاى گوناگون زندگى بشر مربوط مى شود كه برخى از آن ها عبارت است از:
1ـ رابطه پرستش گرانه انسان با آفريدگار در مسائلى همچون
نماز، روزه و اعتكاف ؛
2ـ رابـطـه انـسـان بـا خـودش در مـسائلى همانند:
وجوب حفظ نفس ، حرمت اضرار به نفس و حرمت خودكشى ؛
3ـ تـعـاون و خـدمـاتـى كـه بـايـد بـا روح پـرسـتـش
هـمـراه بـاشـد، مثل خمس ، زكات ، مسؤ وليت هاى اجتماعى و سياسى كه جهاد، امر به
معروف و نهى از منكر از اين قبيل است ؛
4ـ روابـط انـسـان بـا طبيعت و شروط بهره مندى از آن
؛ همانند ابواب اطعمه و اشربه و صيد و ذباحه و حتى احكام البسه و امكنه و احكام
ظروف و اوانى .
5ـ اولويـت هـاى افـراد نـسـبـت به يكديگر در بهره
مندى از مالكيت هاى ابتدايى و بلاعوض ، از قبيل احياى موات ، زراعت ، حيازت ،
مباحات ، وارث ؛
6ـ نقل و انتقال هاى اقتصادى ؛ مانند بيع ، اجاره ،
جعاله ، صلح و هبه ؛
7ـ روابط و حقوق خانوادگى ؛ همچون ازدواج ، طلاق ،
ظهار، لعان و ايلاء؛
8ـ حقوق قضايى ؛ همانند قضاء، شهادات ، اقرار؛
9ـ حقوق جزايى و جنايى ؛ مثل حدود، تعزيرات ، قصاص و
ديات ؛
10ـ ضمانت ها؛ مانند غصب و حواله ؛
11ـ انواع شركت ها؛ از قبيل مضاربه ، مزارعه و مساقات
؛
12ـ بـعـضـى از مـوضـوعات فقهى كه داراى چند جنبه است
و با جهات گوناگون ارتباط دارد؛ مـانـنـد (حـج) كـه هـم عبادت است ، هم تعاون و هم
كنگره عظيم اجتماعى و سياسى يا (سبق) و (رمـايـه) كـه از نـظـر شـرط بـنـدى
مـالى بـه مـسائل اقتصادى و از اين نظر كه هدف از آن ، تـمـريـن عـمـليـات
سـربـازى و آمادگى براى جهاد است ، به مسؤ وليت هاى اجتماعى و سياسى مربوط مى
شود.[1]
[1] ر.ك . به :
آشنايى با علوم اسلامى ، بخش فقه ، ص 124ـ126.
نام کتاب : آشنایی با ابواب فقه نویسنده : نوری، محمد اسماعیل جلد : 1 صفحه : 42